Bitcoin hưởng lợi từ cuộc chiến thuế quan Donald Trump như thế nào?

Cuộc chiến thuế quan 2025, khơi mào bởi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, đã mở ra giai đoạn biến động không tưởng đối với nền kinh tế thế giới. Toàn bộ thị trường tài chính sụp đổ, từ Chứng khoán cho tới lớp tài sản ít rủi ro như Trái phiếu Chính phủ Hoa Kỳ kỳ hạn 10 năm. Duy chỉ có Vàng, vốn được coi là tài sản trú ẩn an toàn, liên tục lập đỉnh mới. Tính đến thời điểm viết bài (16/4/2025), chỉ số GOLD Spot trên TradingView đã vượt $3300. Bất ngờ thay, song song với Vàng có một tài sản đang giữ giá, không giảm quá sâu và được giới chuyên môn đánh giá là công cụ đa dạng danh mục: Đó là Bitcoin! Tại sao lại như vậy? Cùng Block24 tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.

Hiểu bản chất cuộc chiến thuế quan

Mục tiêu của mình trong bài viết này sẽ làm sáng tỏ 2 điểm:

• Giúp bạn hiểu bản chất cuộc chiến thuế quan Trump 2025
• Giúp bạn hiểu tại sao Bitcoin sẽ hưởng lợi từ cuộc chiến này

Để thông suốt mọi luận điểm, trước hết chúng ta cần ôn luyện vài khái niệm cơ bản về kinh tế vĩ mô đã nhé, nhanh thôi.

Thuế quan

Thuế quan được định nghĩa là một loại thuế/phí mà chính phủ áp đặt lên hàng hóa hoặc dịch vụ nhập khẩu vào quốc gia. Thuế quan giúp tăng doanh thu cho chính phủ và thường được sử dụng để bảo vệ các ngành công nghiệp nội địa bằng cách làm cho hàng hóa nước ngoài trở nên đắt đỏ hơn so với hàng nội địa.

Thâm hụt thương mại

Thâm hụt thương mại Hoa Kỳ được tính bằng chênh lệch giữa giá trị hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu & xuất khẩu. Công thức đơn giản là:

Cán cân thương mại = Nhập khẩu − Xuất khẩu

Nếu giá trị nhập khẩu vượt xuất khẩu, kết quả là thâm hụt thương mại. Ngược lại, nếu xuất khẩu vượt nhập khẩu thì đó là thặng dư thương mại.

Tại sao Trump áp thuế quan 2025?

Có thể bạn chưa biết, năm 2025, nền kinh tế Mỹ gặp nhiều bất ổn, phản ánh qua các chỉ số kinh tế sau:

• GDPNow Atlanta Fed ước tính GDP Q1/2025 Hoa Kỳ âm 2,5%, mức rất thấp cho thấy nền kinh tế đã yếu đi đáng kể. 
• CPI tính đến tháng 3/2025 đạt 2,4%, thấp hơn mức 2,8% của tháng trước nhưng vẫn cao hơn mục tiêu 2% của FED. 
• Tỷ lệ thất nghiệp được dự báo tăng cao hơn mức 4% ghi nhận vào tháng 1/2025, cho thấy nguy cơ suy thoái khi nhiều người có khả năng mất việc. 
• Theo báo cáo Deficit tracker của Bipartisan Policy Center, thâm hụt ngân sách năm tài chính 2024 Hoa Kỳ đạt 6,4% GDP, tương đương 1,8 nghìn tỷ USD, do doanh thu liên bang chỉ đạt 4,9 nghìn tỷ USD trong khi chi tiêu lên tới 6,8 nghìn tỷ USD. 
• Các tổ chức tài chính như JP Morgan nâng khả năng suy thoái vào cuối năm 2025 của kinh tế Mỹ lên 60%
• Đặc biệt, Mỹ cần tái cấp 7 nghìn tỷ USD nợ trong năm 2025

Trước tình hình này, ông Trump quyết định áp dụng thuế quan toàn cầu nhằm đạt 3 mục tiêu chính:

• Tăng doanh thu để bù thâm hụt ngân sách
• Gây áp lực lên FED giảm lãi suất càng sớm càng tốt
• Tạo khủng hoảng kinh tế để biện minh cho các chính sách khẩn cấp

Thuế quan ảnh hưởng thị trường tài chính ra sao?

Cú sốc toàn diện

Ngày 2/4/2025, danh sách thuế quan áp lên các quốc gia được Nhà Trắng công bố. Trước đó, thị trường tài chính toàn cầu đã rớt sâu vì những hint thuế quan rồi. Cứ ngỡ “bán tin đồn, mua tin thật” nhưng đến khi ông Trump phát biểu, mọi thứ còn diễn ra tệ hại hơn thế nữa. 

Tất cả lớp tài sản từ Chứng khoán cho tới Crypto, từ thị trường Châu Á cho tới Châu Âu đều sập thê thảm. Tất cả ngập trong “bể máu”, cụ thể ngày 3/4/2025, S&P 500 giảm gần 5%, đánh dấu ngày tồi tệ nhất kể từ tháng 6/2020, với tổng giá trị thị trường mất 2,4 nghìn tỷ USD, theo Reuters. Đặc biệt, cổ phiếu công nghệ và các công ty đa quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất, ví dụ như Apple và Nike giảm 7%, Nvidia giảm 4,5% hay Tesla giảm 6%.

Bên ngoài Hoa Kỳ, khu vực Châu Âu và Châu Á cũng chứng kiến chuỗi ngày giao dịch tồi tệ kinh khủng. Chỉ số DAX (Đức), FTSE 100 (Anh Quốc) và Nikkei 225 (Nhật Bản) đều rớt mạnh. Trong thị trường Crypto, Bitcoin cũng giảm 19,1%, còn vốn hóa toàn bộ market (TOTAL) rớt 25,9% từ mức đỉnh tháng 1/2025, làm “bay màu” khoảng 1000 tỷ USD giá trị chỉ trong vòng 6 ngày. Hoàng hậu “yếu đuối” Ethereum rớt tận 44%, đồng thời nhiều mảng ngành như Memecoin giảm 58,1%, AI giảm 52,5%,... phản ánh sự hoảng loạn bán tháo trên khắp Crypto market.

Đến ngày 9/4/2025, Nhà Trắng thông báo tạm hoãn thuế quan 90 ngày với các quốc gia không phải Trung Quốc, giúp thị trường phục hồi một phần. Bitcoin giờ chỉ còn giảm 4% so với mức trước thông báo. Tuy nhiên, cú giảm đã xóa sạch lợi nhuận tăng trưởng từ thời điểm ông Trump đắc cử tháng 11/2024.

Bóng ma đình lạm nhăm nhe xuất hiện

Khả năng suy thoái hiện hữu đã rõ nhưng đã bạn biết cái gì đáng sợ hơn không? Đó là lạm phát đình trệ (stagflation). Lạm phát đình trệ hay đình lạm là khi nền kinh tế rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan, vừa lạm phát cao, vừa tăng trưởng kinh tế yếu. Các cơ quan điều phối sẽ toát mồ hôi khi xử lý stagflation.

Quay về hiện tại, các mức thuế quan của ông Trump có thể khiến chi phí đầu vào tăng, đẩy giá cả lên cao. Khảo sát người tiêu dùng cho thấy kỳ vọng lạm phát (inflation expectations) leo lên mức 5% trong năm tới, ngược lại, niềm tin tăng trưởng tiêu dùng rớt thẳng cánh xuống dưới gần 50 điểm.

Thậm chí không dừng lại ở lạm phát, các nhà kinh tế còn cảnh báo viễn cảnh xấu hơn khi nhiều quốc gia áp thuế trả đũa Hoa Kỳ. Nếu kịch bản này diễn ra, theo tính toán có thể gây thiệt hại lên tới 1,4 nghìn tỷ USD sản lượng kinh tế toàn cầu. Riêng tại Mỹ, GDP thực tế bình quân đầu người được dự báo giảm gần 1% giai đoạn đầu. Fitch Ratings nhận định nếu thuế quan duy trì, nhiều nền kinh tế sẽ rơi vào suy thoái. 

Vậy ở vị thế một nhà đầu tư, khi gặp stagflation, chúng ta nên trú ẩn ở loại tài sản nào? Cùng nhìn về lịch sử những năm 1970 - 1980, nền kinh tế Hoa Kỳ có 2 lần gặp lạm phát đình trệ:

• Giai đoạn 1973-1975: Cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973, với lạm phát đạt đỉnh 12% vào năm 1974 và thất nghiệp khoảng 9% vào năm 1975.
• Giai đoạn 1979-1982:  Sau cuộc khủng hoảng dầu mỏ lần 2 năm 1979, với lạm phát gần 14,8% vào năm 1980 và thất nghiệp đạt 10,8% vào năm 1982.

Cùng nhìn vào biểu đồ so sánh hiệu suất của Chứng khoán (Stocks), Trái phiếu (Bonds), Vàng (Gold) và CPI giai đoạn 1970s.  Cổ phiếu và trái phiếu dài hạn Hoa Kỳ chỉ đạt lợi nhuận hàng năm khoảng 6%, thấp hơn mức lạm phát trung bình 7,4%, khiến các nhà đầu tư bị “bòn rút” tài sản. Ngược lại, Vàng trở thành tài sản trú ẩn an toàn tuyệt đối, out trình 2 tài sản kia và vượt xa lạm phát.

Từ đó, ta có thể hiểu tại sao Vàng liên tục tạo đỉnh mới ở hiện tại, vượt mốc $3300 tính tới tháng 4/2025. Bối cảnh bất ổn khiến phần lớn nhà đầu tư tìm về Vàng như lớp lá chắn. Vậy câu hỏi tỷ USD tiếp theo sẽ là, Bitcoin đang giống Vàng hay giống Cổ phiếu công nghệ? Trả lời được, chúng ta sẽ có cái nhìn rõ hơn về phản ứng giá Bitcoin trước biến động cơn bão kinh tế sắp tới.

“Vàng kỹ thuật số” có hưởng lợi?

Trong report xuất bản ngày 7/4/2025, Binance Research đã thống kê sự tương quan giữa Bitcoin, Vàng và S&P 500. Khi thuế quan đề cập lần đầu ngày 23/1/2025, BTC và cổ phiếu di chuyển trái ngược nhau. Tương quan 30 ngày giữa chúng giảm xuống mức -0,32 hôm 20/2/2025. Tuy nhiên, khi căng thẳng thuế quan leo thang, tâm lý tránh rủi ro rõ rệt hơn, sự tương quan này đã tăng lên 0,47, cho thấy đám đông đánh giá BTC là tài sản rủi ro. Đương nhiên, ở chiều ngược lại, mối tương quan của BTC với Vàng giảm mạnh xuống -0,22 đầu tháng 4/2025. 

Như vậy, ta có thể thấy tâm lý đám đông chưa thực sự đánh giá rạch ròi Bitcoin sẽ giống Vàng hay Cổ phiếu. Sự tương quan sẽ biến động khó lường, vậy nếu so Bitcoin với các sản phẩm tài chính khác thì sao?

Sự suy yếu của DXY

Trong tháng 4/2025, chỉ số sức mạnh USD Mỹ (DXY) đã trải qua đợt suy yếu đáng kể, giảm từ mức 104,17 xuống còn 99,5. Nghiên cứu cho thấy các mức thuế quan công bố vào đầu tháng đã làm giảm nhu cầu đối với USD. Khi dòng chảy thương mại với Mỹ giảm, hầu hết được định giá bằng USD, nhu cầu giao dịch đồng tiền này suy giảm. 

Theo lý thuyết, nếu căng thẳng thương mại làm yếu đi mối quan hệ với nền kinh tế Mỹ, các quốc gia có thể đẩy nhanh việc đa dạng hóa dự trữ. Một số ngân hàng trung ương, như Ngân hàng Quốc gia Séc đang tìm hiểu Bitcoin và Mỹ đã tạo Kho dự trữ Bitcoin chiến lược, cho thấy xu hướng các quốc gia dần chuyển hướng khỏi USD.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ tăng

Vào ngày 11/4/2025, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng mạnh lên trên 4,58, đánh dấu đợt giảm mạnh nhất của thị trường trái phiếu kể từ tháng 9/2019. Sự bất ổn này làm lung lay niềm tin của giới đầu tư vào trái phiếu, tài sản vốn được coi là an toàn từ trước tới nay. 

Tại cuộc họp tháng 3/2025, FED quyết định giảm 80% giới hạn mua lại trái phiếu và thị trường kỳ vọng ít nhất 3 lần cắt giảm lãi suất vào cuối năm 2025. Ngoài ra, chủ tịch FED Boston Susan Collins cũng khẳng định FED sẵn sàng “bơm thanh khoản” nếu market cạn kiệt dòng vốn. Đây là một setup tích cực cho Bitcoin vì trong quá khứ, khi FED “bật máy in”, cụ thường tăng rất mạnh.

Sự suy yếu của đồng Nhân dân tệ

Bên cạnh DXY và trái phiếu Hoa Kỳ, tháng 4/2025 cũng chứng kiến sự mất giá của đồng Nhân dân tệ (CNY). Nghiên cứu cho thấy có mối tương quan rõ ràng giữa sự mất giá CNY và sự tăng giá của Bitcoin, đặc biệt trong các giai đoạn căng thẳng thương mại Mỹ-Trung. Theo CoinDesk, vào năm 2015 khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) bất ngờ phá giá CNY 3,5%, Bitcoin đã tăng 34%. Năm 2016, một đợt mất giá khác khiến CNY giảm 7% và Bitcoin cũng tăng gần 125%. 

Arthur Hayes (Co-founder BitMEX) cho rằng việc phá giá CNY có thể kích thích sự quan tâm mới vào Bitcoin, khi nhà đầu tư tại Trung Quốc tìm cách bảo vệ tài sản trước sự mất giá của CNY. Họ sẽ tìm tới các tài sản phi tập trung, không chịu sự kiểm soát của chính phủ. Ben Zhou (CEO Bybit) cũng đồng tình với Arthur Hayes, lưu ý rằng lịch sử cho thấy khi CNY mất giá, dòng vốn Trung Quốc thường chảy vào BTC như các năm 2013, 2015 và 2019.

Pháp lý thuận lợi

Hơn nữa, Bitcoin ngày nay được hỗ trợ bởi các thay đổi chính sách của chính phủ Mỹ. Kể từ đầu năm 2025, Nhà Trắng đã thực hiện một loạt thay đổi chính sách nhằm hỗ trợ đầu tư ngành Crypto, bao gồm:

• Trump ký sắc lệnh thành lập Kho dự trữ Bitcoin Chiến lược vào ngày 6/3/2025, hợp pháp hóa Bitcoin như tài sản quốc gia
• SEC, dưới quyền Chủ tịch tạm thời Mark Uyeda, rút các vụ kiện lớn chống lại các công ty Crypto như Ripple và Coinbase vào tháng 3/2025
• Sắc lệnh 14178 của Trump hủy bỏ chính sách chống Crypto thời Biden, mở đường cho chiến lược tài sản số quốc gia

Nhìn chung, các mức thuế quan của ông Trump đã tạo ra một “sự đau đớn” ngắn hạn cho Crypto nhưng các chính sách cụ thể bên trên lại hỗ trợ cho toàn ngành về dài hạn.

Góc nhìn từ Ray Dalio

Theo quan điểm cá nhân, mình đánh giá cuộc chiến thuế quan của Donald Trump giống như một cơn sóng nhiễu làm chúng ta quên đi tiềm năng dài hạn của Bitcoin nói riêng và tài sản số nói chung. Mình sẽ trích dẫn bài chia sẻ của Ray Dalio - nhà đầu tư huyền thoại, tỷ phú người Mỹ, cựu chủ tịch của Bridgewater Associates - quỹ đầu cơ lớn nhất thế giới để bạn có thêm góc nhìn về những gì đang diễn ra hiện nay nhé.

Trong bài đăng Don't Make the Mistake of Thinking That What's Now Happening is Mostly About Tariffs, Ray Dalio cảnh báo rằng chúng ta đang tiến vào một giai đoạn hiếm thấy, nơi trật tự thế giới đứng trước nguy cơ sụp đổ. Ông chỉ ra những vấn đề lớn như khoản nợ khổng lồ tại Mỹ khi vay mượn chi tiêu quá đà và Trung Quốc phụ thuộc vào việc bán hàng cho Mỹ, gây ra mất cân bằng nghiêm trọng trong thương mại và dòng vốn. Và chính sách thuế quan của Trump đã làm leo thang căng thẳng, nhất là với Trung Quốc. 

Dalio còn nhắc đến những thách thức khác như bất bình đẳng ngày càng sâu sắc, thiên tai khắc nghiệt như lũ lụt hay đại dịch và sự bùng nổ của công nghệ như AI làm phức tạp thêm bức tranh kinh tế và chính trị. Từ sự hỗn loạn này, ông cho rằng hàng loạt thay đổi sẽ diễn ra, bao gồm:

• Trật tự tiền tệ
• Trật tự chính trị trong nội bộ quốc gia
• Trật tự địa chính trị quốc tế
• Khí hậu
• Sự phát triển công nghệ

Khi đọc tới 2 yếu tố công nghệ và tiền tệ, biểu tượng Bitcoin liền hiện ra ngay trong đầu mình. Trong quá khứ, từng có những thời điểm các quốc gia vươn lên thay thế vị trí top 1, ví dụ như Đế quốc Anh vượt Tây Ban Nha cuối thế kỷ 17, Mỹ vượt Anh Quốc cuối thế kỷ 20. Lần lượt đồng tiền tệ như Bảng Anh vượt Peso Tây Ban Nha rồi Đô la Mỹ vượt Bảng Anh. Tới thế kỷ 21, Trung Quốc lại đe dọa vị thế leader của Mỹ. Người Mỹ biết không, họ biết chứ. Người Mỹ dự đoán trước được không, họ có. 

Tuy nhiên, lần này sẽ khác, với hệ thống tiền tệ phi tập trung. Không phải ngẫu nhiên mà Mỹ ráo riết thay đổi khung pháp lý có lợi cho Crypto. Mình nghĩ xuyên suốt chặng đường phát triển của Bitcoin từ 2008, Hoa Kỳ đã nhận diện được tiềm năng và bắt đầu xây dựng vị thế trong thị trường Crypto từ sớm. Giờ là lúc họ cảm thấy vị thế đủ vững, bắt đầu reset, thiết lập lại luật chơi mới cho toàn thế giới, qua đó bảo vệ vị thế top 1 hiện tại. Và hiển nhiên, Bitcoin dù ngắn hay dài hạn, sẽ hưởng lợi từ xu hướng này.

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!