Dường như BNB Chain đang nhấn mạnh về Prediction markets khi liên tục đề cập trên X đi kèm với một bài đăng blog về mảng này. Trong đó, nội dung chính xoay quanh các vấn đề liên quan đến thị trường dự đoán, từ vai trò, cách hoạt động, đến dự báo tương lai. Hơn hết là việc khẳng định rằng BNB Chain sẽ trở thành nền tảng lý tưởng để thúc đẩy làn sóng tiếp theo của Prediction markets. Hãy cùng Block24 tìm hiểu chi tiết nhé!

Từ thử nghiệm đến xu hướng toàn cầu

Prediction markets đang chuyển mình từ những thử nghiệm nhỏ thành một công cụ dự báo đáng tin cậy, nơi giá thị trường phản ánh xác suất thực tế của các sự kiện. Khi người tham gia đặt cược bằng tiền thật thì đó không đơn giản chỉ là dự đoán vu vơ, mà sẽ tạo ra các dữ liệu xác suất chính xác hơn bất kỳ cuộc khảo sát nào.

Tác giả bài viết dẫn ví dụ về Polymarket, nền tảng đạt hơn 2 tỷ USD giao dịch chỉ trong tháng 10/2024, để minh chứng cho sức mạnh của mô hình phi tập trung. Từ chính trị, thể thao đến các cột mốc công nghệ AI, Prediction markets đang dần trở thành công cụ giúp con người hiểu và định hình tương lai.

Volume giao dịch kỷ lục của Polymarket trong tháng 10/2024 (Nguồn: dune.com)
Volume giao dịch kỷ lục của Polymarket trong tháng 10/2024 (Nguồn: dune.com)

Để mở rộng quy mô toàn cầu, mô hình này cần hạ tầng nhanh, chi phí thấp, thanh khoản sâu và oracle đáng tin cậy, những thứ mà BNB Chain tự tin rằng họ đang sở hữu đầy đủ.

Vì sao Prediction Markets lại quan trọng?

BNB Chain khẳng định Prediction markets không phải là công cụ giải trí, mà là phương thức ước lượng xác suất mang tính ứng dụng cao trong tài chính, quản trị và kinh tế. Khi thị trường phản ánh niềm tin của hàng nghìn người tham gia, giá giao dịch chính là thước đo khách quan cho kỳ vọng của số đông.

Cơ chế phi tập trung giúp mọi quy trình diễn ra minh bạch, không bị thao túng, trong khi các oracle đảm bảo dữ liệu đầu vào chính xác. Chỉ riêng thị trường dự đoán thể thao toàn cầu đã đạt quy mô 98 tỷ USD năm 2024 và đang tăng trưởng mạnh, trong khi Polymarket dù đã mở rộng quy mô cũng mới chỉ mới vượt mốc 2 tỷ USD giao dịch (trong tháng 10/2024).

Quy mô thị trường dự đoán thể thao đạt 98 tỷ USD năm 2024 (Nguồn: polarismarketresearch.com)
Quy mô thị trường dự đoán thể thao đạt 98 tỷ USD năm 2024 (Nguồn: polarismarketresearch.com)

Do đó, dựa trên những gì mà Prediction markets có thể mang lại thì tiềm năng bùng nổ của lĩnh vực này là rất lớn. Với tốc độ xử lý cao, chi phí thấp và hạ tầng DeFi - oracle hoàn thiện, BNB Chain tin rằng họ đang nắm giữ nền tảng tốt nhất để mở rộng mô hình này ra toàn cầu.

Bức tranh hiện tại & các nền tảng dẫn đầu

Thị trường dự đoán hiện nay được dẫn dắt bởi hai cái tên lớn: Polymarket và Kalshi. Cả hai đều chứng minh được giá trị thực của mô hình này nhưng đại diện cho 2 hướng phát triển khác nhau, Polymarket theo đuổi mô hình phi tập trung, còn Kalshi hoạt động dưới khung pháp lý truyền thống của Mỹ.

Dù khác biệt nhưng các nền tảng này cùng cho thấy tiềm năng ứng dụng rộng rãi của Prediction markets trong đời sống thực. Dưới đây là bảng so sánh nhanh giữa Polymarket và Kalshi theo phân tích của đội ngũ BNB Chain:

Tiêu chí

Polymarket

Kalshi

Websitepolymarket.comkalshi.com
Cơ chế giao dịchAMM (Automated Market Maker)Orderbook tập trung
Loại thị trường

- CTF: thị trường nhiều kết quả

- NegRisk: thị trường nhị phân

Thị trường nhị phân theo sự kiện (event-based)
Cơ chế xác định kết quả (Resolution)Dựa trên UMA Optimistic Oracle (nay là Managed OO v2, có whitelist người đề xuất)Xác định kết quả tập trung, chịu quản lý bởi CFTC (DCM/DCO framework)
Định vị sản phẩm (GTM)Thị trường dự đoán phi tập trung toàn cầu cho các sự kiện thực tếSàn giao dịch dự đoán được quản lý hợp pháp tại Mỹ
Phục vụ người dùng MỹKhông
Tình trạng pháp lýĐược CFTC cấp phép (CFTC-licensed)Được quản lý bởi CFTC (CFTC-regulated)
Khối lượng giao dịch hàng thángĐạt đỉnh hơn 2 tỷ USD (tháng 10/2024)10–20 triệu USD/tháng
Chiến lược tích hợp truyền thông (News 2.0)

- Dữ liệu của Polymarket sẽ được tích hợp vào nền tảng X để cung cấp ngữ cảnh thị trường theo thời gian thực.

- Grok AI hỗ trợ phân tích và tổng hợp thông tin

Kalshi đang triển khai tích hợp tương tự

Các lĩnh vực phổ biến nhất của Prediction Markets

Prediction Markets phát triển mạnh nhất ở những lĩnh vực có tính bất định cao và được đông đảo người quan tâm. Hiện tại, nhu cầu tập trung chủ yếu ở các nhóm sau:

  • Chính trị & bầu cử: Mảng dẫn đầu về khối lượng giao dịch, đặc biệt trong các kỳ bầu cử lớn.
Mang chính trị & bầu cử thường rất được quan tâm (Nguồn: polymarket.com)
Mang chính trị & bầu cử thường rất được quan tâm (Nguồn: polymarket.com)
  • Kinh tế vĩ mô & chính sách: Các chủ đề như lãi suất, lạm phát, GDP thu hút giới đầu tư tổ chức.
  • Crypto: Dự đoán về niêm yết token, hard fork hay nâng cấp mạng lưới, phù hợp với cộng đồng Web3.
  • AI: Thời điểm ra mắt mô hình mới, kết quả benchmark và tiến bộ công nghệ.
  • Thể thao & giải trí: Các sự kiện như Super Bowl, Oscar hay xu hướng văn hóa mạng.

Trong đó, các chủ đề về crypto, AI và văn hóa số có lợi thế hơn nhờ cộng đồng người dùng năng động và tương tác cao, tạo điều kiện để Prediction markets phát triển nhanh và tiếp cận thị trường toàn cầu.

Giới hạn của Web2 & lợi thế Web3

Các nền tảng Prediction market trong Web2 đang bị giới hạn bởi tính tập trung. Chúng bị kiểm duyệt, phụ thuộc vào bên trung gian và tồn tại rủi ro trong khâu xác nhận kết quả, vì dữ liệu thường đến từ nguồn oracle tập trung. Bên cạnh đó, mô hình thanh toán và quy định pháp lý cũng khiến người dùng ở nhiều khu vực khó tiếp cận.

Web3 giải quyết triệt để các vấn đề này nhờ smart contract, oracle phi tập trung và quyền truy cập không cần cấp phép. Cơ chế hoạt động minh bạch giúp mọi giao dịch, xác minh kết quả và trả thưởng đều được tự động hóa.

Điểm khác biệt cốt lõi là ở Web3, người dùng không chỉ đặt cược mà còn trở thành một phần của hệ thống dữ liệu và xác thực. Điều này góp phần hình thành “trí tuệ tập thể” toàn cầu, điều mà các nền tảng Web2 chưa từng làm được.

Cơ chế vận hành của Prediction Market

Theo BNB Chain, một Prediction market chỉ bền vững khi giải quyết được 3 yếu tố cốt lõi: Xác định kết quả (resolution), thanh khoản, và tuân thủ quy tắc. Trong đó, resolution là trung tâm, quyết định mức độ tin cậy của cả hệ thống.

Hiện có ba mô hình resolution phổ biến là:

  1. Oracle-based: Dùng dữ liệu từ oracle đáng tin cậy, phù hợp với các sự kiện có kết quả rõ ràng.
  2. Optimistic: Cộng đồng đề xuất và xác nhận kết quả qua cơ chế đặt cọc, phù hợp với các sự kiện dài hạn.
  3. Hybrid: Kết hợp 2 mô hình trên, vừa tận dụng độ chính xác của oracle vừa giữ tính linh hoạt.

Về mối liên hệ giữa cơ chế xác nhận kết quả và kiểu giao dịch, tác giả bài viết cho rằng AMM phù hợp với các thị trường dài hạn, thanh khoản thấp, trong khi order book hiệu quả hơn cho thị trường sôi động, có dữ liệu oracle nhanh. Hệ sinh thái BNB Chain cho phép nhà phát triển thử nghiệm linh hoạt cả 2 mô hình này, tận dụng thanh khoản sẵn có trong DeFi để xây dựng các thị trường vừa minh bạch vừa hiệu quả.

Mô hình hoạt động chung của Prediction market (Nguồn: horizen.io)
Mô hình hoạt động chung của Prediction market (Nguồn: horizen.io)

Các giai đoạn phát triển của Prediction Markets

Prediction Markets đang trải qua một quá trình phát triển tương tự thị trường tài chính truyền thống, với 4 giai đoạn rõ rệt:

  1. Cuộc chiến phí giao dịch: Các nền tảng cạnh tranh bằng cách giảm phí xuống mức tối thiểu, thậm chí bằng 0, để thu hút người dùng.
  2. Đa dạng hóa sản phẩm: Mở rộng sang nhiều lĩnh vực hơn như kinh tế vĩ mô, crypto và văn hóa, không còn giới hạn ở các kèo đặt cược đơn giản.
  3. Mở rộng phân phối: Các mô-đun Prediction được tích hợp vào mạng xã hội, nền tảng tin tức và ứng dụng tài chính, giúp mô hình này tiếp cận người dùng phổ thông.
  4. Hợp nhất thị trường: Khi quy mô và thanh khoản tăng, các nền tảng sẽ sáp nhập, hình thành những trung tâm thanh khoản lớn.
Các giai đoạn phát triển của Prediction Markets (Nguồn: bnbchain.org)
Các giai đoạn phát triển của Prediction Markets (Nguồn: bnbchain.org)

Song song với đó, các biến thể mới như Opportunity Markets (thưởng cho người dùng có các đề xuất sự kiện tiềm năng) hay liquidity aggregators (tổng hợp thanh khoản và dữ liệu) đang xuất hiện, mở đường cho thế hệ sản phẩm mới.

Tương lai của Prediction Markets

Theo dự đoán của BNB Chain, 6-12 tháng tới sẽ là giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ của Prediction markets, khi cả hạ tầng kỹ thuật và trải nghiệm người dùng đều được nâng cấp.

Các hệ thống xác định kết quả sẽ đáng tin cậy hơn nhờ managed oracles (các oracle được quản lý) và dispute councils (nhóm đứng ra phân xử khi có tranh cãi kết quả), giảm thiểu rủi ro thao túng. Thanh khoản sẽ ổn định hơn nhờ sự tham gia của các market maker chuyên nghiệp, thay thế mô hình huy động vốn từ cộng đồng.

Trải nghiệm người dùng cũng sẽ được cải thiện rõ rệt thông qua giao dịch không mất phí gas, tích hợp fiat on-ramp (cổng nạp rút fiat) và thiết kế ưu tiên di động, giúp Prediction markets dễ tiếp cận hơn với người dùng phổ thông.

Cùng lúc đó, các sản phẩm tài chính mới như chỉ số tổng hợp, thị trường futarchy (với cơ chế quản trị DAO) hay Opportunity Markets sẽ mở rộng phạm vi ứng dụng, biến Prediction markets thành một lớp hạ tầng dữ liệu và tài chính quan trọng của Web3.

Vì sao nên xây Prediction Markets trên BNB Chain?

Đội ngũ BNB Chain tin rằng Prediction markets muốn phát triển toàn cầu cần một nền hạ tầng nhanh, rẻ, nhiều thanh khoản và dễ tích hợp, và đó chính là thế mạnh của họ:

  • Nhanh & chi phí thấp: BNB Chain có khả năng xử lý tốc độ cao, phí rẻ, giúp nền tảng Prediction Market vận hành hiệu quả nhiều dạng thị trường. Điều này khuyến khích sự đa dạng về chủ đề, không chỉ giới hạn ở chính trị hay tài chính.
  • Thanh khoản dồi dào: Hệ sinh thái DeFi lớn của BNB Chain tạo điều kiện cho các Prediction market kết nối trực tiếp dòng vốn có sẵn, thay vì phải tìm kiếm thanh khoản mới từ đầu.
  • Hỗ trợ oracle mạnh mẽ: Tích hợp với các nhà cung cấp oracle uy tín như Chainlink và UMA, đảm bảo dữ liệu đầu vào chính xác và đáng tin cậy.
  • Toàn cầu & permissionless: Bất kỳ ai cũng có thể triển khai và tham gia, không cần cấp phép hay trung gian, giúp Prediction markets dễ dàng mở rộng quy mô người dùng.
  • Liên kết với hệ sinh thái Web3 rộng lớn: Prediction markets trên BNB Chain có thể kết nối với DeFi, gaming, AI và các dApp xã hội, tạo thành một lớp dữ liệu và sản phẩm mới cho toàn bộ hệ sinh thái.

-> Tóm lại, BNB Chain tin rằng thế hệ Prediction markets tiếp theo sẽ được xây dựng trên chính nền tảng của họ, nơi tốc độ, thanh khoản và khả năng mở rộng hội tụ để đưa mô hình này ra quy mô toàn cầu.

Thế hệ Prediction markets tiếp theo sẽ được xây dựng trên BNB Chain (Nguồn: bnbchain.org)
Thế hệ Prediction markets tiếp theo sẽ được xây dựng trên BNB Chain (Nguồn: bnbchain.org)

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!