Sui Blockchain là hệ sinh thái hoạt động sôi nổi nhất thị trường tiền mã hóa đầu năm 2025. Trong đó, nổi bật nhất là các dự án DeFi với tổng TVL toàn hệ đạt 1.7 tỷ USD. Vậy DeFi hệ Sui có gì? Hãy cùng Block24 tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

Sui Blockchain là gì?

Sui Blockchain là nền tảng layer 1 được tạo ra dựa trên ngôn ngữ Move, sử dụng cấu trúc Monolithic. Điều này cho phép Sui tối ưu khả năng xử lý đa tác vụ với một network duy nhất. Điểm nổi bật của Sui Blockchain là khả năng mở rộng đa chiều, cung cấp infrastructure và tăng Transaction per Second (TPS) mà không phải phụ thuộc hoàn toàn vào các node validator.

Điểm khác biệt của Sui Blockchain

Cơ chế đồng thuận

Trước đây, cơ chế đồng thuận được Sui Blockchain áp dụng là Narwhal & Tusk. Cơ chế này tách biệt việc thống nhất giao dịch với chức năng truyền dữ liệu giữa các validator. Hiện tại, Sui đã update lên cơ chế Mysticeti v2, giúp các validator giảm số lần giao tiếp để đạt đồng thuận. Từ đó tối ưu tốc độ giao dịch và tận dụng nhiều hơn sức mạnh CPU.

Ngôn ngữ Move và cộng đồng developers

Move là ngôn ngữ lập trình mới được tạo ra bởi đội ngũ Libra trong quá trình làm việc ở Facebook, được sử dụng bởi hai layer 1 là Sui và Aptos. Vì Move hoàn toàn mới nên khi phát triển cộng đồng, Sui chú tâm vào việc phổ cập thu hút các developer, tạo ra dApp mới, làm phong phú hơn hệ sinh thái.

Nguyên nhân khiến SUI tăng giá

Tính tới tháng 04/2025, Sui Network đã thu hút được hàng loạt tổ chức TradFi đầu tư hợp tác, từ đó mở rộng nguồn thanh khoản, ví dụ như:

  • Sui Blockchain hợp tác cùng xMoney_com và xPortalApp mở rộng tiện ích cho SUI
  • Grayscale ra mắt SUI Trust mở ra cánh cửa để các tổ chức đầu tư đồng coin này, từ đó mở thêm một nguồn thanh khoản cho hệ sinh thái.
  • IBKR, sàn môi giới phái sinh hàng đầu thế giới niêm yết SUI, giúp đồng coin này tiếp cận với khách hàng từ hơn 160 quốc gia.
  • Sở giao dịch chứng khoán ATHEX hợp tác cùng Mysten Labs (tổ chức đứng sau Sui), ra mắt nền tảng gọi vốn thế hệ mới.
  • Canary nộp đơn đăng ký Sui ETF với CBOE.

Tổng quan hệ sinh thái Sui Blockchain

Xu hướng blockchain 2025
Thông số Sui blockchain nửa đầu năm 2025 (nguồn: Artemis)

Trong quý 02/2025, theo số liệu từ Artemis, Sui Blockchain ghi nhận số lượng ví hoạt động tăng từ 1 lên 1.7 triệu ví (gần 70% so với quý 1). Nhưng nếu chỉ tính riêng trong tháng 04/2025, số lượng giao dịch theo ngày đã giảm từ 10 xuống còn 6.2 triệu transaction. Điều này kéo theo việc daily revenue giảm so với tháng trước. Từ đó, chúng ta có thể kết luận rằng Sui rất mạnh trong việc thu hút người dùng mới nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc giữ chân họ.

Tài chính phi tập trung
Chỉ số của Sui Blockchain (Nguồn: DefiLlama)

Tại thời điểm thực hiện bài viết, TVL của Sui Blockchain đạt 1.7 tỷ USD, trong đó, tỷ trọng stablecoin đạt 879 triệu USD (USDC chiếm 71.06%). Các dự án DeFi nổi bật đóng góp vào lượng TVL này là Suilend Protocol (578 triệu USD), NAVI Protocol (486 triệu USD), Cetus Protocol (201 triệu USD).

Top những dự án DeFi đáng chú ý của hệ Sui

Các dự án hệ Sui nhận được nhiều sự chú ý từ cộng đồng nhờ những chương trình Marketing chiến lược với khả năng thu hút lượng lớn thanh khoản. Cụ thể, những chiến dịch mang đến cho cộng đồng các mức APR cao từ việc add liquidity cho các cặp coin/token. Với giá trị dao động từ vài trăm đến hàng nghìn %, đánh trực tiếp vào nhu cầu thật của user. Một mặt việc thêm thanh khoản sẽ giúp số coin/token của user có thêm use case. Mặt khác, chúng sẽ thu hút thêm users mới đến hệ sinh thái thông qua nền tảng Lending & Borrowing.

Lưu ý: Việc add liquidity sẽ mang lại lãi rất cao, tuy nhiên, Liquidity Threshold cũng không hề thấp, người dùng nên cân nhắc trước khi tham gia.

Suilend Protocol (SEND)

Suilend Protocol là giao thức Lending & Borrowing được phát triển bởi đội ngũ Solend (nay là save.finance). Kể từ khi ra mắt, nền tảng cho vay này đã vươn lên đứng đầu Sui Blockchain, đóng góp thiết thực vào TVL của hệ. Hiện Suilend nắm giữ top 1 Total Value Locked với hơn 578 triệu USD, tính tới thời điểm viết bài.

Phát triển hệ Sui
Suilend Protocol đứng top 1 TVL trên Sui Blockchain (Nguồn: DeFiLIama)

Người dùng có thể tận dụng Suilend bằng cách thế chấp tài sản của mình (SUI hoặc LST của SUI) để vay ra một loại tài sản khác. Từ đó, tiếp tục các vòng lặp để nhân nhiều lần tài sản. Bên cạnh đó, Suilend cũng cho swap để người dùng có thể chuyển đổi nhanh assets. Và Bridge tài sản từ các chain khác như Ethereum hay Solana.

NAVI Protocol (NAVX)

NAVI Protocol là giao thức lending phục vụ đa dạng đối tượng khách hàng từ nhà đầu tư cá nhân cho đến tổ chức. Đây là nền tảng đứng thứ 2 về TVL đóng góp vào hệ sinh thái Sui Blockchain.

Đổi mới Web3
NAVI Protocol đứng top 2 TVL trên Sui Blockchain (Nguồn: DeFiLIama)

Hiện người dùng có thể sử dụng NAVI Protocol với các loại tài sản có mức thanh khoản thấp (Long-tail), Liquid Staking Token (haSUI, stSUI, vSUI) đến các tài sản có thanh khoản cao như USDT, USDC,… Nhưng khi sử dụng NAVI Protocol, người dùng nên chú ý về Liquidation Threshold (LT) - mức tối đa mà người dùng được vay dựa trên tài sản đã thế chấp.

Cetus Protocol (CETUS)

Cetus Protocol là AMM DEX hoạt động trên Sui Blockchain, sử dụng cơ chế thanh khoản tập trung (Concentrated Liquidity Market Maker), cho phép giao dịch trên DEX như trên CEX, từ đó, tối thiểu hóa độ phức tạp cho DeFi users.

Ứng dụng phi tập trung
Cetus Protocol đứng top 3 TVL trên Sui Blockchain (Nguồn: DeFiLIama)

Ở thời điểm thực hiện bài viết, Cetus Protocol đã đứng top 3 về lượng TVL (204 triệu USD) trên Sui Blockchain. Revenue Annualized đạt 15,2 triệu USD và tổng lượng CETUS Stake đạt hơn 41 triệu USD (chiếm 27,89% market cap).

Haedal Protocol (HAEDAL)

Haedal Protocol là một trong những giao thức Liquid Staking đầu tiên trong hệ Sui. Với nền tảng này, người dùng có thể tối ưu vốn thông qua LST haSui. Sau khi stake SUI trên Haedal, người dùng có thể tiếp tục tham gia các hoạt động DeFi trên các nền tảng khác. Hiện tại, token của Haedal Protocol là HAEDAL đã niêm yết trên Binance. Bên cạnh đó, những người dùng có hơn 80 Alpha Points trên Binance Alpha sẽ nhận được 356 HAEDAL airdrop.

Scallop (SCA)

Scallop là giải pháp lending hàng đầu, là giao thức DeFi đầu tiên nhận được tài trợ chính thức từ Sui Foundation. Như mọi nền tảng Lending khác, Scallop cung cấp sản phẩm với lãi cho vay cao, lãi vay thấp, công cụ quản lý portfolio. Trong quý 1/2025, Scallop đã đạt được rất nhiều thành tựu, trong đó phải kể đến như: TVL đạt hơn 207 triệu USD, hơn 20 triệu SCA locked, tổng doanh thu đạt 4 triệu USD,...

Aftermath Finance

Aftermath Finance là nền tảng DeFi All in One trên Sui được tạo ra với mục đích tổng hợp thanh khoản. Bên cạnh đó, LST afSUI của Aftermath Finance giúp nguồn vốn users tiếp cận đa dạng nền tảng như Typus Finance, NAVI Protocol, Scallop,...

DeepBook (DEEP)

DeepBook là giải pháp sổ lệnh giới hạn trung tâm (Central Limit Order Book) đóng vai trò như một lớp thanh khoản trên Sui Blockchain. Giải pháp này được tích hợp vào các giao thức DeFi cũng như dApp, giúp việc tiếp cận thanh khoản đơn giản và nhanh hơn.

Walrus Protocol (WAL)

Walrus Protocol là nền tảng cung cấp giải pháp lưu trữ dữ liệu. Mục tiêu của Walrus là tận dụng cấu trúc Sui blockchain để khắc phục vấn đề chi phí cao trong việc sao chép dữ liệu. Hiện tại, lượng WAL được stake trên Walrus đạt 1.018.810.709 trong khi circulating supply đang là 1.28 tỷ. Từ đó, cho thấy dự án được cộng đồng đặt rất nhiều niềm tin vào triển vọng của WAL trong tương lai.

Blockchain mở rộng
Total WAL Staked (Nguồn: Walrus Scan ngày 05/05/2025)

Dự phóng hệ sinh thái Sui Blockchain trong tương lai

Nhận định cá nhân

Theo cá nhân mình, Sui blockchain là một trong những layer 1 thành công nhất trong giai đoạn 2023 - 2025 nếu so sánh với dự án có sử dụng cùng ngôn ngữ. Nguyên nhân đến từ những điểm khác biệt trong cách vận hành của đội ngũ cũng như khả năng thích nghi với các rào cản. Ví dụ như Aptos ở thời điểm ra mắt vào tháng 10/2022 cho đến nay chỉ để lại trong mắt người dùng ký ức về đợt airdrop hoành tráng. Ngoài ra thì Aptos không để lại nhiều ấn tượng mạnh với người dùng.

 

Nhận thức được điều này, Sui đã chọn một hướng đi hoàn toàn khác. Thay vì chi tiền cho một hoạt động marketing như airdrop, Sui chọn cách phổ cập Move rộng rãi, mở rộng lượng developer native, thu hút các ứng dụng, từ đó tạo nên một hệ sinh thái đa dạng và hấp dẫn. Tuy đề cao vấn đề technical nhưng Sui không để mọi thứ mất kiểm soát. Sui triển khai mọi nâng cấp đều hướng đến tối ưu trải nghiệm người dùng. Việc sử dụng cấu trúc Monolithic thay vì chạy theo trend modular cũng khiến Sui Blockchain trở nên hợp nhất, tránh tình trạng sharding (phân mảnh dữ liệu) đang diễn ra trên Ethereum.

 

Từ lý do nêu trên, Sui không cần layer 2 để giải quyết bất cứ vấn đề nào ở hiện tại và tương lai. Điều này đã được ngầm ấn định từ trước khi ra mắt. Thậm chí, layer 1 này còn liên tục nâng cấp giúp gia tăng tốc độ xử lý giao dịch của các validator.

Dự phóng hệ sinh thái Sui Blockchain trong tương lai

Với việc ra mắt SuiPlay0X1, thiết bị chơi game cầm tay tương tự như Steam Deck, Sui đã thể hiện rõ mong muốn mở rộng sang mảng Gaming Web3. Từ đây, chúng ta hoàn toàn có thể trông chờ vào một thế hệ Game NFT mới, ổn định và bền vững hơn GameFi ở mùa trước.

 

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!