Tính tới tháng 5/2025, Internet Capital Markets (ICM) đang là tâm điểm sự chú ý của cộng đồng crypto, mở ra hướng đi hoàn toàn mới cho việc gọi vốn trong thế giới Web3. Chỉ thời gian ngắn, token các dự án ICM thu hút dòng tiền hàng triệu USD mà không cần thông qua quỹ đầu tư hay tổ chức nào cả. Vậy ICM sẽ là tương lai cho thị trường vốn hay chỉ là một trend nhất thời? Các dự án nào thuộc ICM meta xứng đáng để đầu tư trong năm 2025? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết với Block24 trong bài viết sau nhé.
Internet Capital Markets (ICM) là gì?
Internet Capital Markets (ICM) là mô hình gọi vốn Web3 thế hệ mới, cho phép bất kỳ ai cũng có thể phát hành token trên blockchain và kêu gọi sự ủng hộ từ cộng đồng. Thay vì tìm đến ngân hàng hay các quỹ đầu tư truyền thống, founder startup giờ đây chỉ cần tạo coin đại diện cho ý tưởng, còn cộng đồng sẽ tham gia đầu tư thông qua việc sở hữu token đó. Đây giống như một dạng “IPO trên Internet”.
Điểm nổi bật của ICM
- Ai cũng có thể gọi vốn: Không cần là công ty lớn hay có quỹ chống lưng, bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào cũng có thể phát hành token để huy động vốn cho ý tưởng của mình
- Mở ra cơ hội đầu tư sớm: Cộng đồng trở thành “nhà đầu tư sớm” bằng cách mua ngay khi dự án mới chỉ trên giấy
- Không cần thủ tục pháp lý phức tạp: Bỏ qua quy trình KYC, giấy tờ hay điều kiện như trong IPO truyền thống
- Minh bạch: Toàn bộ quá trình phát hành, giao dịch và dòng tiền đều diễn ra công khai trên blockchain
- Giao dịch tức thì: Token có thể được tạo chỉ trong vài phút và ngay lập tức mua bán được trên thị trường
- Thanh khoản nhanh: Không cần đợi vòng gọi vốn, coin được định giá real-time nhờ cơ chế bonding curve hoặc auto market maker (AMM)
Vì sao ICM thu hút sự chú ý trong năm 2025?
- Hiệu suất đầu tư ấn tượng: Nhiều token ICM tăng giá mạnh vượt xa các mảng như DeFi, AI hay RWA, khiến nhà đầu tư đổ xô tham gia.
- Bối cảnh thị trường cần “narrative” mới: Sau giai đoạn trầm lắng 2022-2023, ICM xuất hiện như một “phao cứu sinh” cho altcoin, mở ra cơ hội kích thích dòng tiền và thu hút trader quay lại với market
- Tăng trưởng bùng nổ: Chỉ trong vài tuần, theo dữ liệu từ nền tảng Believe, hơn 19,000 token ICM được tạo ra với tổng market cap tăng từ 220 triệu USD (13/5/2025) lên 311 triệu USD (17/5/2025)
- Cơ sở hạ tầng phù hợp: Solana với tốc độ nhanh, phí rẻ,... đã tạo điều kiện kỹ thuật lý tưởng cho ICM phát triển
- Tận dụng mạng xã hội và hiệu ứng FOMO: Việc tạo token ICM thường gắn với những bài đăng trên Twitter (X). Những khẩu hiệu như “Believe in something” kích thích sự tò mò cộng đồng đầu tư. Ngoài ra, tài khoản chính thức của Solana cũng đã công khai ủng hộ xu hướng ICM.
Cơ chế hoạt động của ICM
Ai có thể tham gia ICM?
Bất kỳ ai có ý tưởng đều có thể tạo token và huy động vốn từ cộng đồng. Người tạo dự án không cần là công ty lớn hay phải nắm network đầu tư. Chỉ cần ý tưởng đủ hấp dẫn và tạo FOMO là có thể phát hành coin trên nền tảng như Believe hoặc Pump.fun.
Quy trình tạo token “Internet IPO”
Triển khai một dự án ICM cực kỳ đơn giản. Ví dụ trên Believe, nhà sáng lập chỉ cần đăng một dòng tweet với cú pháp định sẵn (ví dụ: “@launchcoin + gooncoin”), hệ thống sẽ tự động tạo coin trên Solana.
Token mới được định giá bằng bonding curve, tức là giá tăng dần theo lượng người mua. Giai đoạn đầu, phí giao dịch cao được áp dụng nhằm hạn chế bot đầu cơ lướt sóng. Khi đạt vốn hóa khoảng 100,000 USD, thanh khoản sẽ được bơm thêm vào các DEX như Raydium hoặc Meteora, giúp giao dịch ổn định hơn. Điểm độc đáo là người tạo được chia 50% phí giao dịch, phần còn lại thuộc về nền tảng. Nhờ vậy, chỉ cần cộng đồng giao dịch, dự án đã có dòng tiền về mà không cần gọi vốn như quy cách truyền thống.
Cách gọi vốn và phân phối token
ICM áp dụng mô hình fair launch, tức là không có pre-sale, không cá mập, cá voi,... ai cũng có cơ hội mua sớm với giá thấp. Cụ thể, người mua đưa USDC vào, đồng thời hệ thống đổi lấy token và đẩy giá tăng dần. Người tạo, tất nhiên không giữ trước lượng token lớn, sẽ nhận doanh thu dần thông qua phí giao dịch. Vậy nên, quyền sở hữu được phân phối rộng khắp cộng đồng.
So sánh các mô hình ICM, ICO, IPO
Tiêu chí | ICM (Internet Capital Market) | ICO (Initial Coin Offering) | IPO (Initial Public Offering) |
| Quy trình | Gọi vốn tức thì qua blockchain, chỉ cần 1 tweet là có thể tạo token và huy động tiền | Bán coin đổi lấy vốn. Dự án tự tổ chức bán trên website riêng hoặc nền tảng, trong khung thời gian định trước | Đăng ký với cơ quan quản lý, phát hành cổ phiếu ra công chúng |
| Nhà đầu tư | Mở cho mọi người trên internet, không giới hạn | Mở cho tất cả mọi người có nhu cầu | Chủ yếu nhà đầu tư tổ chức, cá nhân thường mua sau khi niêm yết |
| Pháp lý | Hầu như không có quản lý chính thức | Vùng xám pháp lý, ít ràng buộc | Bị quản lý chặt, cần tuân thủ luật chứng khoán |
| Minh bạch | Có trên blockchain nhưng thiếu báo cáo tài chính | Thông tin do đội ngũ tự công bố, ít kiểm chứng | Cao, có kiểm toán và báo cáo định kỳ |
| Rủi ro | Rất cao, nhiều dự án chỉ là ý tưởng | Cao, rủi ro dự án lừa đảo hoặc thất bại | Thấp hơn. Các doanh nghiệp đã có lịch sử hoạt động |
| Thanh khoản | Rất nhanh, giao dịch token ngay sau khi tạo. Thanh khoản phụ thuộc quy mô cộng đồng ủng hộ | Trung bình. Nếu token được niêm yết trên sàn Crypto thì liquidity sẽ nhanh và dày hơn | Cao, giao dịch trên sàn chứng khoán uy tín |
| Chi phí | Rất thấp, gần như không mất phí trung gian | Thấp hơn IPO, nhưng cần chi cho marketing, pháp lý,... | Rất cao, phải trả cho ngân hàng bảo lãnh và kiểm toán |
| Thời gian | Siêu nhanh, vài phút đến vài giờ | Vài tuần đến vài tháng | 6-12 tháng hoặc hơn |
| Lợi ích cho nhà đầu tư | Đầu tư sớm, tiềm năng lợi nhuận rất lớn | Lãi cao nếu dự án thành công, token có thể dùng trong hệ sinh thái | Có quyền cổ phần, hưởng cổ tức, pháp lý bảo vệ |
| Đối tượng phù hợp | Startup chưa có gì | Dự án blockchain giai đoạn đầu | Công ty lớn, đã có doanh thu và muốn mở rộng |
Các nền tảng tiên phong trong ICM
Believe (LAUNCHCOIN)
Believe là nền tảng tiên phong & nổi bật nhất trong làn sóng ICM trên Solana, ra mắt vào cuối tháng 4/2025 (tiền thân là “Clout”). Điểm độc đáo của Believe là tích hợp trực tiếp với Twitter. Users chỉ cần reply @launch kèm tên token dưới một bài đăng là có thể tạo coin thành công.
Với trải nghiệm đơn giản, không đòi hỏi kỹ thuật, Believe thu hút đông đảo người dùng. Tính đến đầu tháng 5/2025, có hơn 2,600 token ra mắt trên nền tảng, trong đó có 5 đồng đạt khối lượng giao dịch trên 10 triệu USD. Con số này tăng lên theo cấp số nhân, dữ liệu đến giữa tháng 5/2025 vượt 19,000 token ra đời, với tổng volume giao dịch tích lũy khoảng 2.4 tỷ USD.
Nền tảng Believe cũng có token native của riêng mình là LAUNCHCOIN. Đồng này đóng vai trò trung tâm hệ sinh thái Believe ICM. Chính vì thế, LAUNCHCOIN nhanh chóng tăng x20 lần sau khi ra mắt, đạt vốn hóa khoảng 200 - 250 triệu USD tuần giữa tháng 5.
Pump.fun
Pump.fun là bệ phóng token tự do trên Solana, ra đời trước cả Believe. Người dùng có thể tạo coin mới chỉ trong vài phút theo mô hình fair-launch. Không như Believe chú trọng câu chuyện và idea, phần lớn token trên Pump.fun mang tính meme đơn thuần, đôi khi chỉ xuất phát từ một hình ảnh viral. Dù vậy, nền tảng vẫn chứng kiến nhiều màn bứt phá ngoạn mục, chẳng hạn như $JELLYJELLY từng đạt vốn hóa 230 triệu USD chỉ sau vài giờ.
Nhìn chung, có thể coi Pump.fun là 1 memecoin launchpad. Chính từ nền tảng Pump.fun, khái niệm ICM bắt đầu manh nha, dù khi đó chưa được định hình rõ ràng. Nhiều bài học thành công và thất bại trên Pump.fun là tiền đề cho sự ra đời của các nền tảng ICM thế hệ mới như Believe.
Virtuals Protocol (VIRTUAL)
Song song với Believe và Pump.fun, một cái tên đáng chú ý là Virtuals, chuyên phát hành token cho các dự án kết hợp AI x Crypto. Tuy tập trung hẹp vào lĩnh vực AI, Virtuals cho thấy mô hình ICM có thể áp dụng linh hoạt trong các ngách chuyên biệt.
Top 5 dự án ICM tiêu biểu
Buddy
BUDDY là token của CreatorBuddy, một dự án cung cấp trợ lý ảo AI giúp người dùng phân tích và quản lý nội dung trên mạng xã hội X (Twitter). Ý tưởng chính của Buddy là trở thành “bạn đồng hành” cho các nhà sáng tạo nội dung, hỗ trợ họ hiểu rõ hơn về tương tác trên tài khoản của mình và gợi ý cải thiện chất lượng bài đăng. Buddy có thể tích hợp với tài khoản X của user, thậm chí có quyền đăng bài nếu được cho phép.
Dupe
DUPE (viết tắt của “Deal Unlocking Price Engine”) là dự án độc đáo giúp người dùng tìm sản phẩm tương tự với giá rẻ hơn khi mua sắm trực tuyến. Ý tưởng chính được đề xuất bởi 2 founder nổi tiếng @nikitabier và @ghoshal, hướng đến tiết kiệm chi phí cho người tiêu dùng.
Noodle
NOODLE là token gắn liền với Noodle.gg, một Web3 gaming trên Solana mang phong cách Rắn săn mồi (Snake) cổ điển. Được phát triển bởi Alex Leiman, nhà sáng lập đứng sau các ứng dụng viral như RizzGPT hay Astra, Noodle.gg về cơ bản là phiên bản blockchain của Slither.io.
Điểm đặc biệt là, ở Noodle.gg, mỗi trận đấu đều đặt cược bằng token. Cụ thể, người chơi phải trả một khoản phí đầu vào. Mỗi khi hạ gục rắn đối thủ, họ sẽ được nhận token và ngược lại.
YAPPER
Yapper là ứng dụng AI cho phép người dùng tạo ra video deepfake hài hước chất lượng cao. Nền tảng này định hướng vào nội dung giải trí viral, người dùng có thể ghép mặt mình (hoặc người khác) vào các video có sẵn để tạo ra clip gây cười, meme,…
Giggles
Giggles là nền tảng mạng xã hội video ngắn nhắm vào thế hệ Gen Alpha, được định vị là đối thủ cạnh tranh của TikTok trong thế giới Web3. Ứng dụng Giggles cho phép người dùng xem, tạo và chia sẻ các video ngắn tập trung vào nội dung hài hước và xu hướng viral. Điểm khác biệt lớn là cơ chế thưởng bằng token, người dùng được nhận $GIGGLES khi tham gia tương tác trên nền tảng như xem video, thả tim, bình luận hoặc đăng video mới.
Nhận định cá nhân về tương lai ICM
| Tiêu chí | Lợi ích của ICM | Rủi ro và thách thức của ICM |
| Tiếp cận vốn | Dễ dàng gọi vốn từ cộng đồng, không cần qua VC hay ngân hàng | Xuất hiện tràn lan token rác và dự án không có kế hoạch rõ ràng |
| Thời gian và chi phí | Tạo coin và huy động vốn nhanh, chi phí thấp | Dự án dễ “chết yểu” nếu không duy trì được sự chú ý hoặc giá trị thực |
| Cộng đồng | Tạo cộng đồng supporter sớm, người dùng đồng hành từ đầu | Người mua dễ bị lừa (rug pull) do thiếu minh bạch |
| Quyền lợi người tạo | Nhà sáng lập nhận được phí giao dịch (thường 50%) để phát triển sản phẩm | Không có cơ chế ràng buộc trách nhiệm rõ ràng từ nhà phát hành |
| Cơ hội đầu tư | Đầu tư giai đoạn sớm, định giá thấp, tiềm năng x2-x10 nếu dự án thành công | Đầu cơ cao, dễ mất trắng nếu dự án thất bại hoặc bị xả hàng |
| Tính minh bạch | Giao dịch on-chain, không qua trung gian, ai cũng theo dõi được | Khó phân biệt dự án chất lượng trong hàng nghìn token mới ra mỗi ngày |
| Tính pháp lý | Hoạt động phi tập trung, không cần xin phép | Có nguy cơ bị coi là phát hành chứng khoán trái phép, bị siết chặt bởi các cơ quan quản lý |
ICM đã và đang trở thành xu hướng gọi vốn Web3 đáng chú ý nhất trong đầu năm 2025. Thật vậy, ICM đã thổi luồng sinh khí mới vào thị trường crypto đang thiếu narrative, tạo động lực cho cả founder dự án lẫn nhà đầu tư cùng tin vào điều gì đó (đúng như khẩu hiệu của Believe: “Believe in something”).
Tuy nhiên, giống như bất kỳ đột phá nào, ICM phải đối mặt với thách thức không nhỏ. Bên cạnh những dự án tiềm năng là cả rừng “token rác” và rủi ro bong bóng đầu cơ. Việc thiếu vắng sản phẩm thực tế vô hình chung khiến cộng đồng phải có niềm tin rất lớn. Đối với người mới, ICM vừa hấp dẫn vừa nguy hiểm. Hấp dẫn vì cơ hội kiếm lời lớn và cảm giác được tham gia từ đầu trend. Còn nguy hiểm vì dễ “đu đỉnh” hoặc dính vào dự án lừa đảo.
Vậy nên, lời khuyên của mình là đừng để bị cuốn theo đám đông một cách mù quáng. Crypto đã chứng kiến quá nhiều trend đến rồi đi. Dù ICM có trở thành tương lai của thị trường vốn hay chỉ là một phép thử nhất thời, việc có kiến thức về mô hình mới như ICM cũng giúp anh em hiểu sâu hơn cách market vận hành. Đây cũng chính là bước đệm để Crypto phát triển nhiều mô hình DeFi tối ưu hơn nữa trong tương lai.
Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!
Bình luận