AERO & Aerodrome: Đánh giá DEX top 1 hệ sinh thái Base chain

Năm 2024 chứng kiến sự vươn lên mạnh mẽ của layer 2 (L2) Base - một sản phẩm chiến lược của sàn giao dịch Crypto lớn nhất Hoa Kỳ Coinbase. Base chỉ mất vỏn vẹn hơn 1 năm để vượt qua những Arbitrum, ZKsync Era, OP Mainnet và chiếm ngôi đầu cuộc đua L2, theo dữ liệu DeFi TVL DefiLlama tính đến ngày 21/3/2025. 

Công lớn trong thành tựu này phải kể tới Aerodrome khi đóng góp tới gần 50% TVL mạng Base. Aerodrome luôn duy trì TVL ở mức trên 500 triệu USD dù điều kiện market có xấu như thế nào chăng nữa. Vậy điều gì đã khiến Aerodrome “lực” tới vậy? Cơ chế hoạt động của dự án này ra sao? Hãy cùng block24.ai tìm hiểu trong bài đánh giá dưới đây nhé. 

Aerodrome (AERO) là gì?

Aerodrome là sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và đơn vị tạo lập tự động (AMM), được thiết kế với nhiều cơ chế hiệu quả nhằm cải thiện chiều sâu thanh khoản cũng như trải nghiệm giao dịch của nhà đầu tư trên hệ sinh thái Base L2.

>>> Để rõ hơn về Base L2, bạn có thể đọc thêm tại đây.

Giới chuyên môn gọi Aerodrome là trung tâm thanh khoản (liquidity hub) của Base chain. Cụ thể, Aerodrome xây dựng mô hình MetaDEX, áp dụng cơ chế ve(3;3) với token là AERO và veAERO, AERO Fed trong điều tiết lạm phát nguồn cung, Slipstream trong tối ưu phí giao dịch,... Rất nhiều ý tưởng sáng tạo được áp dụng, tất cả sẽ được mình chia sẻ chi tiết hơn ở nội dung bên dưới. 

Tại sao Aerodrome lại thu hút sự chú ý?

• Native DEX top 1 trên Base: Aerodrome hiện dẫn đầu TVL, thậm chí, trong năm 2024, Aerodrome luôn giữ ~45% tổng TVL của Base L2. Thông thường, nhà đầu tư ưu tiên tìm kiếm cái tên native đứng top các mảng vì dự án kiểu này sẽ được chính đội ngũ hệ sinh thái hỗ trợ.
• Giá AERO token tăng chóng mặt: Sau khi listing ngày 23/9/2023, AERO coin đã tăng một mạch từ mức giá khoảng $0,04 lên trên $2 hồi tháng 4/2024, ghi nhận x50 lần. Sau đó, chart AERO có điều chỉnh và rồi lại 1 lần nữa phá đỉnh, tạo ATH mới ở $2,2 hồi tháng 12/2024.
• Doanh thu siêu khủng: Aerodrome là giao thức có doanh thu lớn thứ 8 toàn ngành Crypto trong vòng 1 năm trở lại đây. Đặc biệt, nguồn thu tới từ phí giao dịch này sẽ được chia lại 100% cho users.

Mối quan hệ Aerodrome & Velodrome

Ra mắt ngày 28/8/2023, Aerodrome là bản fork của Velodrome v2 - sàn DEX hệ OP Mainnet thuộc liên minh Superchain Optimism. Đặc biệt, Aerodrome và Velodrome có chung một đội ngũ vận hành.

>>> Đọc thêm về liên minh Superchain tại đây 

Tiếp theo, cả Aerodrome và Velodrome là DEX theo mô hình ve(3;3). Ban đầu được phát minh bởi Andre Cronje thông qua dự án Solidly, sau đó, đội ngũ Aerodrome & Velodrome cải tiến ve(3;3), tích hợp những gì tinh túy nhất của Uniswap, Curve, Convex và cho ra lò MetaDEX. 

Đối với người mới, có thể hiểu Aerodrome giống như “anh em họ” của Velodrome, sở hữu nhiều nét tương đồng, chỉ khác hệ sinh thái hoạt động mà thôi.

Mô hình hoạt động Aerodrome Finance

Mô hình hoạt động 

Về cơ bản, mô hình kinh doanh Aerodrome có 4 thành phần chính:

• Traders thực hiện các lệnh mua bán, swap và trả phí giao dịch. Đây là nguồn doanh thu chính của dự án.
• Liquidity Providers (LPs) là những nhà đầu tư, đơn vị cung cấp thanh khoản vào các pool trên Aerodrome và hưởng phí hoặc phần thưởng AERO (emissions).
• veAERO Voters là nhà đầu tư staking AERO thời gian từ 1-4 năm. Đổi lại, họ sẽ nhận về 100% phí giao dịch cũng như APY hấp dẫn.
• Protocols là các giao thức/dự án muốn mở pool trên Aerodrome nhằm thu hút thanh khoản cho chính họ

Đầu tiên, traders giao dịch sẽ tạo ra phí. Mỗi tuần, veAERO voters hay AERO stakers muốn nhận phần phí này sẽ phải vote cho pool thanh khoản hiệu suất tốt nhất. Khi vote xong, Aerodrome sẽ gửi AERO emissions tới các pool. Đối với LPs, AERO Emissions này là thành quả của hoạt động cung cấp thanh khoản, đảm bảo các lệnh trade trên Aerodrome mượt mà và trượt giá thấp.

Càng nhiều AERO emissions gửi tới pool, càng nhiều LPs tham gia đóng góp thanh khoản. Vậy nên, mục tiêu của chủ pool hay Protocols là phải nắm thật nhiều phiếu bầu của veAERO voters. Kết quả là, Protocols sẽ “hối lộ” (bribe) các veAERO voters bằng incentives hậu hĩnh. Điều này thúc đẩy holder lock nhiều AERO hơn vì vừa nhận phí giao dịch, vừa nhận được bribe.

Một cách khác là Protocols trực tiếp mua AERO và trở thành veAERO voters rồi tự bầu cho pool của mình. Hình thức này gọi là Protocol Owned Liquidity (POL). Dù là hình thức nào, vòng tròn khép kín như hình trên chắc chắn mang lại lợi ích cho tất cả các bên tham gia. Và để vòng tròn quay nhanh hơn nữa, Aerodrome triển khai rất nhiều cơ chế khuyến khích thanh khoản độc đáo.

Cơ chế khuyến khích 

MetaDEX

MetaDEX là bộ khung cốt lõi của Aerodrome, tích hợp những điểm mạnh của các sàn DEX top đầu thị trường:

• vAMM giống Uniswap v2 cung cấp pool thanh khoản cơ bản, dễ sử dụng
• clAMM giống Uniswap v3, áp dụng cơ chế thanh khoản tập trung
• sAMM giống Curve Finance, chuyên cho swap stablecoin
• Ứng dụng thuần thục ve(3;3) trong quản trị

Mục đích MetaDEX không chỉ tối ưu phí giao dịch, giảm trượt giá cho các traders mà còn thu hút LPs vì họ kiểm soát được vùng cung cấp thanh khoản, hạn chế tình trạng tổn thất vô thường (impermanent loss). Trong năm 2024, MetaDEX giúp Aerodrome xử lý 117 tỷ USD volume giao dịch tích lũy cũng như đạt TVL 1,5 tỷ USD

Slipstream

Đây là tính năng điều chỉnh phí giao dịch tự động theo biến động thị trường Crypto. Ví dụ, khi biến động lớn thì phí tăng và giảm fee khi market ổn định. Traders có thể điều chỉnh linh hoạt.

Cơ chế này giúp veAERO voters cải thiện nguồn thu và hỗ trợ traders tối ưu phí. Từ đó, thúc đẩy tổng volume giao dịch của sàn Aerodrome.

AERO Fed

AERO FED là cơ chế kiểm soát AERO emissions hằng tuần, được áp dụng từ Epoch 67 (ngày 4/12/2024). Cụ thể, veAERO voters sẽ quyết định mức tăng/giảm tỷ lệ phát hành AERO (trong khoảng từ 0,01% đến 1% tổng cung), nhằm thích nghi với biến động của market.

Ví dụ khi thị trường xanh, giá AERO tăng thì veAERO voters nên biểu quyết phát hành ít token hơn. Ngược lại, khi thị trường xấu, giá AERO giảm thì nên tăng lượng coin thưởng. Miễn sao đảm bảo được giá trị LPs nhận về và không làm mất động lực của họ.

Rebase

Rebase là cơ chế tự động tăng thêm số lượng AERO nhằm khắc phục tình trạng pha loãng vị thế của veAERO voters sau mỗi đợt emissions.

Để dễ hiểu hơn, mình sẽ lấy ví dụ như sau. Giả sử tổng cung AERO trên thị trường là 10 đồng, bạn stake 1 đồng tức là bạn đang nắm giữ 10%. Sau khi vote hằng tuần, Aerodrome quyết định phát hành 10 đồng nữa với vai trò emissions. 

Như vậy, trên thị trường đang có 20 đồng, cơ chế Rebase sẽ gửi bạn thêm 1 đồng. Vậy tổng bạn có 2 đồng, vẫn đúng tỷ lệ nắm giữ 10%. Nhìn chung, Rebase khuyến khích nhiều người lock AERO trở thành veAERO voters.

Flight School

Flight School là quỹ  sử dụng 10% nguồn cung veAERO ban đầu để thưởng cho những thành viên cộng đồng có nhiều đóng góp. Cụ thể, thành viên cần lock tối thiểu 2500 veAERO để đủ điều kiện. Cứ mỗi 4 tuần, phần thưởng sẽ được phân phối tới user.

Ví dụ bạn lock 2500 veAERO với điều kiện 1,3x thì sẽ được chia thưởng 3250 veAERO. Lưu ý là chỉ áp dụng 1 mức thưởng cao nhất nếu bạn đạt nhiều tiêu chí.

Public Goods Fund (PGF)

PGF sử dụng 21% nguồn cung veAERO ban đầu để tài trợ dự án phát triển trên Base L2. Cụ thể, PGF bỏ phiếu, kiếm về phí giao dịch và bribe giống như một veAERO voter bình thường. Sau đó, nguồn thu sẽ được:

• Bán 20% để mua lại AERO, thúc đẩy giá token
• Phần còn lại tài trợ dự án hệ sinh thái Base L2

Trong năm 2024, PGF đã mua và khóa 16 triệu AERO thành veAERO, trong đó có 8,4 triệu veAERO phục vụ vote cộng đồng và 7,6 triệu veAERO làm phần thưởng cho chương trình Flight School, theo báo cáo Aerodrome: Flight Log 2024.

Cách tham gia Aerodrome Finance

Trade trên Aerodrome

• Truy cập aerodrome.finance sau đó connect wallet. Hiện đang có 4 lựa chọn là browser wallet (Metamask), Wallet Connect, Coinbase Wallet và Safe.
• Bạn click vào mục Swap trên thanh công cụ. Khi này chức năng token swap hiện ra với mục Sell Buy.
• Bạn lựa chọn token rồi click Swap. Lưu ý, nhớ chuẩn bị ETH mạng Base để làm phí nhé.

Cung cấp thanh khoản

• Bạn cũng có thể cung cấp thanh khoản vào các pool bằng cách chọn Liquidity trên tab
• Pool thanh khoản trên Aerodrome rất đa dạng, bạn có thể lọc theo các tiêu chí stable, volatile, incentivized, low TVL, concentrated, basic. Chọn một pool phù hợp theo tiêu chí của bạn.
• Như trên hình là mình chọn pool CL50-EURC/USDC với tiêu chí concentrated stable với APR 30,47%, tính đến thời điểm viết bài 22/3/2025. Sau khi deposit tài sản vào, mình sẽ nhận được AERO emissions hằng tuần.

Lock AERO

• Nếu muốn nhận incentive (bribe) và phí giao dịch với vai trò veAERO voters, bạn click vào mục Lock trên tab trang chủ Aerodrome.
• Sau đó, chọn Create Lock. Khi này, giao diện như ảnh trên sẽ hiện ra.
• Bạn hãy kéo chấm tròn màu xanh để lựa chọn thời gian lock AERO. Lock càng nhiều, thời gian càng lâu sẽ nhận về nhiều veAERO hơn. Ví dụ: Lock 100 AERO 4 năm được 100 veAERO. Lock 100 AERO trong 1 năm chỉ nhận được 25 veAERO.
• Sau đó, bạn sẽ cầm chỗ veAERO vote thủ công hoặc gửi vào các Relay pool tự động làm mọi thứ. Lưu ý, Relay pool do Protocols quản lý.

Vote & Incentivize

Khi nắm giữ veAERO rồi, bạn có thể đi vote thủ công thông qua mục Voting. Hãy lựa chọn pool mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho bản thân nhé. 

Hạn chót để vote là 6h sáng thứ Năm hằng tuần, 1 tiếng trước khi Epoch mới chạy. Phần thưởng voting và rebase sẽ được trả về Dashboard lúc 7h sáng thứ Năm. Làm đều đặn hằng tuần, nếu không vote bạn sẽ không được nhận reward đâu nhé.

Mục incentivize này thực chất chính là hoạt động “hối lộ” (bribe) mình đã đề cập bên trên. Thường thì các Protocols sẽ vào đây và add incentive cho pool của họ để thu hút thêm phiếu bầu veAERO voters.

Aero token là gì?

AERO tokenomics

Dự án có 2 token là AERO và veAERO.

• $AERO là token tiện ích theo chuẩn ERC-20
• $veAERO là token quản trị dưới dạng NFT, theo chuẩn ERC-721

Tổng cung ban đầu là 500 triệu phân bổ như trên hình. trong đó, có tới 90% đã được lock dưới dạng veAERO. Tỷ lệ emissions và supply schedule $AERO được tính theo Epoch, mỗi Epoch kéo dài 1 tuần, cụ thể như bảng bên dưới.

Hiệu suất giá AERO coin

Tính tới thời điểm viết bài, chart AERO đã chia hơn 4 lần từ ATH $2,2 hồi tháng 12/2024. Lý do sụt giảm là ảnh hưởng theo Bitcoin rớt từ $109K về $76K.

Hiện giá $AERO đã rơi xuống vùng hỗ trợ cứng $0.5. Trong quá khứ, sau khi retest tại khu vực này, giá đã bật tăng và tạo ATH mới. Nếu tại đây, xuất hiện lực gom và giá phản ứng tích cực, sóng hồi cho AERO là điều dễ hiểu. Dẫu vậy, chúng ta cần bám sát các chỉ số lớn khác của market như BTC.D, TOTAL, USDT.D. Ngoài ra, cũng phải chuẩn bị kế hoạch khi giá thủng hỗ trợ và kế hoạch exit rõ ràng khi giá tăng.

Quỹ đầu tư & Đối tác

Aerodrome khởi chạy fair launch nên không có tổ chức đầu tư hậu thuẫn giai đoạn đầu. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, $AERO được rất nhiều đơn vị quỹ tier-1 mua nắm giữ.

• Coinbase Ventures triển khai The Base Ecosystem Fund bắt đầu mua $AERO ngày 27/2/2024
• Wintermute Ventures mua $AERO và max-locked $veAERO để nhận khoản thưởng từ chương trình Flight School ngày 24/1/2025
• Một số cái tên khác cũng tham gia vào cuộc chơi Aerodrome là Defiance Capital, Borderless Capital, Spartan Group,…

Còn về đối tác, Aerodrome chơi với nhiều “thứ dữ” trong DeFi, có thể kể tới Synthetix, Wormhole, Moonwell, Beefy Finance, 0x, Fjord Foundry, Circle, EtherFi, Dexalot, YearnFi, QiDao,... 

Đánh giá tiềm năng AERO 2025

Góc nhìn chuyên gia

Messari Team chia sẻ tháng 09/2024

“Khi chúng tôi đánh giá Aerodrome bằng một mô hình, rõ ràng việc tăng nguồn cung token (token inflation) không phải lúc nào cũng xấu. Thay vào đó, việc phát hành token chỉ là một phần trong mô hình kinh tế – như một chi phí có thể kiểm soát và vượt qua."

Bryan Tan & Arthur Cheong (DeFiance Capital) chia sẻ tháng 11/2024

"Chúng tôi lạc quan về Aerodrome vì nó sẽ là trung tâm thanh khoản trên Base, hưởng lợi từ quan hệ với Coinbase/Base và sự phát triển của DeFi. Chúng tôi tin Aerodrome chưa đạt hết tiềm năng, với tổng giá trị khóa (TVL) có thể tăng gấp ba lên 4 tỷ USD và khối lượng giao dịch hàng tháng đạt 50 tỷ USD trong một năm, nhờ điều kiện thanh khoản tốt hơn trong tài chính truyền thống và sự phát triển của Base”

Jack Inabinet (Bankless) chia sẻ tháng 10/2024

"Đáng tiếc là dù mô hình veTokenomics có thể đẩy giá token và lượng tiền gửi lên, nó cũng tạo ra sự biến động lớn. Ví dụ, giá AERO giảm mạnh 80% từ đỉnh tháng 4 dù TVL ổn định, cho thấy việc phát hành token nhiều rất khó để thị trường hấp thụ khi nhu cầu nhà đầu tư giảm."

Hiệu suất hoạt động hiện tại

Giai đoạn đầu năm 2025, khi Bitcoin giảm từ $109K về $76K còn Ethereum thủng mốc $2k, Aerodrome đã trải qua mini downtrend, dựa theo các chỉ số như TVL, volume giao dịch, doanh thu và DAU tổng hợp từ DefiLlama và Token Terminal. Tháng 1/2025, Aerodrome ghi nhận bước tiến tích cực với doanh thu và phí tăng 17%, đạt 29 triệu USD, cùng DAU tăng 26% lên 335,314 người dùng. Tuy nhiên, sang tháng 2/2025, TVL giảm mạnh 43% xuống 1 tỷ USD, volume giảm 39% còn 18.2 tỷ USD, và DAU lao dốc 27%. 
 

Trong khi các nền tảng lớn như Uniswap và PancakeSwap thống trị volume toàn thị trường, Aerodrome đã đúng khi tập trung nguồn lực vào riêng Base L2. Volume Aerodrome trên Base luôn nhiều hơn cả Uniswap và PancakeSwap cộng lại. Để giữ vững vị thế, Aerodrome cần có kế hoạch khuyến khích thanh khoản trên Base L2, cải thiện sản phẩm và chiến dịch truyền thông hiệu quả ngay khi market có sóng hồi. Nếu không, sẽ rất khó để Aerodrome chiến thắng cuộc đua với 2 đối thủ nặng ký kia.

Động lực thúc đẩy 2025

• Triển khai Slipstream v2: Traders có thể điều chỉnh phí giao dịch linh hoạt theo biến động thị trường
• Nâng cấp quản lý thanh khoản tự động (ALM v2): LPs sẽ hưởng lợi nhuận cao hơn mà không cần phải tốn quá nhiều công sức quản lý trực tiếp
• Hỗ trợ giao dịch ngoại hối: Khai thác tiềm năng thị trường FX thông qua các stablecoin
• Hỗ trợ giao dịch cổ phiếu token hóa: Đây là cơ hội mới khi chính quyền Donald Trump đang rất cởi mở với Crypto
• Một số nâng cấp khác: Relay v2 tự động tái đầu tư, Superswaps giao dịch xuyên chuỗi, Playground đơn giản hóa việc tạo pool thanh khoản,...

Nhận định cá nhân

FAQs

Làm thế nào để mua AERO coin?

Bạn có thể mua trực tiếp AERO trên sàn CEX như Coinbase, Bybit, Bitget, MEXC hoặc mua trực tiếp trên Aerodrome DEX.

Làm thế nào để lưu trữ AERO coin?

Sau khi mua AERO token, bạn hoàn toàn có thể lưu trữ trên sàn CEX luôn. Ngoài ra, nếu muốn rút về ví Web3, bạn có thể tham khảo Coinbase Web3 Wallet, Metamask, Coin98, Holdstation,... miễn sao đúng mạng Base và đúng địa chỉ ví nhé.

Ứng dụng của AERO token là gì?

Use case của AERO token là:

• Incentive & emissions
• Lock AERO nhận veAERO NFT quản trị
• Phục vụ cơ chế Rebase

Làm sao để bán veAERO NFT?

Có thể bán veAERO NFT trên thị trường thứ cấp, ví dụ như OpenX.

Mối quan hệ giữa Aerodrome và Base chain là gì?

Aerodrome là trung tâm thanh khoản, là xương sống DeFi của Base chain. Các dự án mới trên Base được Aerodrome hỗ trợ thanh khoản và ngược lại, Base sẽ có nhiều incentive thúc đẩy Aerodrome phát triển.

Những dự án nào có mô hình tương tự Aerodrome?

Mô hình MetaDEX của Aerodrome có sự tương đồng với Velodrome. Còn mô hình ve(3;3) thì phổ biến hơn với những cái tên như ThenaFi trên BNB Chain, Shadow Exchange trên Sonic L1.