Ví EVM là gì? Toàn tập về ví EVM trong hệ sinh thái Ethereum

Ví EVM (Ethereum Virtual Machine wallet) là một loại ví tiền mã hóa cho phép tương tác với các blockchain tương thích Ethereum. Điểm đặc trưng của ví EVM là người dùng tự quản lý khóa riêng (non-custodial), nhờ đó toàn quyền kiểm soát tài sản của mình. Trong bài viết này, anh em hãy cùng Block24 tìm hiểu chi tiết cơ chế hoạt động, các loại ví EVM phổ biến và cách sử dụng an toàn nhé.

Ví EVM là gì?

Ethereum Virtual Machine là gì?

Để hiểu cách ví EVM hoạt động, trước hết chúng ta cần làm rõ khái niệm nền tảng, đó là Ethereum Virtual Machine (EVM) là gì và vai trò trong hệ sinh thái blockchain.

Ethereum Virtual Machine là một máy ảo chạy trên mạng Ethereum, chịu trách nhiệm thực thi các hợp đồng thông minh. Mỗi node trong hệ thống Ethereum đều vận hành một bản sao của EVM, đảm bảo mọi giao dịch và hợp đồng thông minh được xử lý một cách đồng nhất và chính xác trên toàn bộ mạng lưới.

Chính nhờ sự nhất quán này, Ethereum đã trở thành nền tảng lý tưởng để phát triển và vận hành hàng loạt dApps, bao gồm các lĩnh vực như DeFi, NFT, GameFi và nhiều ứng dụng Web3 khác. Bên cạnh đó, nhiều blockchain khác ngoài Ethereum cũng lựa chọn tương thích EVM để tận dụng tài nguyên hệ sinh thái này. 

Blockchain tương thích EVM nghĩa là các chuỗi đó có thể chạy các smart contract được thiết kế cho môi trường EVM, giúp dApps và tài sản có thể di chuyển dễ dàng giữa các chain. Ví dụ, BNB Chain, Polygon, Avalanche C-Chain, Fantom, Arbitrum,... là những blockchain EVM. 

Ví EVM hoạt động như thế nào?

Về bản chất, ví EVM hoạt động như một phần mềm quản lý khóa cá nhân và giao tiếp với blockchain. Anh em lưu ý rằng ví crypto không thực sự “lưu” coin bên trong, mọi tài sản luôn nằm trên blockchain. Ví chỉ lưu trữ khóa mật mã (private key) và cung cấp giao diện để anh em quản lý tài sản. 

Mỗi khi gửi coin hoặc tương tác smart contract, ví sẽ dùng private key để ký giao dịch, việc ký này chứng minh anh em là chủ địa chỉ ví và sở hữu quyền thực hiện giao dịch đó. Giao dịch sau khi ký sẽ được phát lên mạng lưới để EVM xử lý, thực thi logic hợp đồng thông minh nếu có, rồi lưu vào blockchain.

Địa chỉ ví EVM là gì?

Địa chỉ ví EVM là định danh duy nhất của ví anh em trên mạng Ethereum hoặc các blockchain tương thích EVM khác. Địa chỉ này luôn có tiền tố "0x" và gồm 42 ký tự hex. Anh em có thể hình dung địa chỉ ví giống như số tài khoản ngân hàng dùng để người khác chuyển coin/token đến cho mình.

>> Đọc thêm: EVM address là gì? Cách quản lý và các bước tạo địa chỉ ví EVM

Khóa riêng tư và seed phrase trong ví EVM

Khi tạo ví EVM, anh em sẽ được cung cấp khóa riêng tư (private key) hoặc phổ biến hơn là seed phrase

• Private key: Là một đoạn mã mật khẩu dạng số và chữ ngẫu nhiên, thường có độ dài 64 ký tự hex. Ví EVM dùng khóa riêng để ký duyệt giao dịch, xác thực chủ sở hữu.
• Seed phrase: Đây là một chuỗi gồm 12 đến 24 từ tiếng Anh được ví tạo ra ngẫu nhiên khi khởi tạo ví.

Ví EVM khác ví non-EVM như thế nào?

Hiện nay ngoài hệ sinh thái EVM, còn nhiều blockchain không tương thích EVM (non-EVM), ví dụ tiêu biểu như Bitcoin, Solana, Cardano, Polkadot,... Vậy ví EVM khác gì so với ví dành cho các blockchain non-EVM? Mình sẽ cùng anh em so sánh trên một số khía cạnh chính: Nền tảng blockchain, khả năng chạy hợp đồng thông minh, tính tương thích và cấu trúc địa chỉ.

Khác biệt về blockchain và smart contract

Khả năng tương thích của ví EVM

Cấu trúc địa chỉ ví EVM và non-EVM

Các loại ví EVM phổ biến hiện nay

Hiện nay có rất nhiều ví EVM cho anh em lựa chọn, mỗi loại có ưu nhược điểm và phù hợp với nhu cầu khác nhau. Về cơ bản, ví EVM được phân thành hai nhóm chính là ví nóng (hot wallet) và ví lạnh (cold wallet).

Ví nóng (Hot Wallet) EVM

Ví nóng (hot wallet) là loại ví luôn kết nối internet, cho phép giao dịch tức thì và quản lý tài sản mọi lúc trên trình duyệt, điện thoại hoặc máy tính. Ưu điểm là tiện lợi, dễ dùng, đặc biệt khi tương tác với dApp. Tuy nhiên, do hoạt động online, ví nóng dễ bị tấn công hơn nếu thiết bị nhiễm mã độc hoặc bị lừa phishing.

>>> Đọc thêm: Tổng quan ví MetaMask - Tính năng, ưu nhược điểm và cách sử dụng

Ví lạnh (Cold Wallet) EVM

Ví lạnh là loại ví giữ khóa riêng ngoại tuyến để đảm bảo bảo mật tối đa. Phổ biến nhất là ví cứng như Ledger, Trezor, SafePal,... Các ví này là thiết bị vật lý giống USB, dùng để lưu trữ và ký giao dịch an toàn mà không cần kết nối internet. Nhờ đó, ví lạnh ít bị ảnh hưởng bởi virus hay hacker từ xa.

Ví extension và ví app hỗ trợ EVM

Ví extension là tiện ích cài trực tiếp trên trình duyệt (Chrome, Firefox...) giúp kết nối dApp Web3 nhanh chóng. MetaMask là ví extension phổ biến nhất, bên cạnh đó còn có Trust Wallet, Coin98 Extension,...

Ví app là ứng dụng ví riêng biệt trên điện thoại hoặc máy tính, ví dụ: Trust Wallet, MetaMask Mobile, Coinbase Wallet,... Các ví này thường có giao diện thân thiện, tích hợp trình duyệt dApp mini, phù hợp cho người dùng di động.

Ưu điểm và nhược điểm của ví EVM

Ưu điểm của ví EVM

• Quản lý đa chuỗi, tiện lợi trong một ví: Dùng một ví duy nhất để lưu trữ, gửi, nhận token trên nhiều blockchain EVM (Ethereum, BNB Chain, Polygon...). Không cần tạo ví riêng cho từng mạng.
• Tương thích dApp toàn hệ EVM:  Kết nối mượt mà với hàng loạt ứng dụng DeFi, NFT, GameFi,... như Uniswap, OpenSea, Decentraland chỉ bằng thao tác xác nhận ví.
• Tự quản lý tài sản, không phụ thuộc bên thứ ba: Người dùng nắm giữ khóa riêng và seed phrase, toàn quyền kiểm soát tài sản. Tránh rủi ro từ sàn giao dịch bị hack hoặc đóng băng.
• Cộng đồng lớn, dễ học và được hỗ trợ nhiều: Có hàng nghìn tài liệu hướng dẫn, video, cộng đồng giúp đỡ.
• Hỗ trợ nhiều loại tài sản: Quản lý cùng lúc ETH, BNB, ERC-20, BEP-20, NFT chuẩn ERC-721/1155,... Thêm token tùy chỉnh, tích hợp plugin, swap, staking ngay trong ví.

Nhược điểm và rủi ro khi sử dụng ví EVM

• Phụ thuộc hoàn toàn vào người dùng trong việc bảo mật: Nếu sơ suất, anh em có thể bị mất toàn bộ tài sản do phishing, malware, keylogger hoặc cài nhầm app giả mạo.
• Phí giao dịch có thể cao: Một số mạng EVM như Ethereum Mainnet có phí gas rất đắt khi mạng tắc nghẽn, gây khó khăn khi thực hiện các giao dịch nhỏ.
• Giới hạn trong hệ EVM (không hỗ trợ Bitcoin, Solana...): Ví EVM thuần không dùng được cho blockchain non-EVM. Nếu anh em nắm giữ nhiều loại coin khác hệ, bắt buộc phải dùng nhiều ví, gây bất tiện.

Những lưu ý bảo mật khi sử dụng ví EVM

• Không chia sẻ khóa riêng và seed phrase: Không đưa cho bất kỳ ai, kể cả “hỗ trợ kỹ thuật”. Ai có seed phrase là có toàn quyền kiểm soát ví của anh em.
• Dùng mật khẩu mạnh: Tối thiểu 8-12 ký tự, kết hợp chữ hoa, thường, số, ký tự đặc biệt. Tránh dùng mật khẩu dễ đoán như ngày sinh, 123456,...
• Tải ví từ nguồn chính thức: Chỉ cài ví từ website chính thức. Tránh app giả mạo, kiểm tra kỹ tên nhà phát triển và số lượt tải.
• Tránh tương tác với link “kèo ngon”: Cảnh giác với airdrop, NFT miễn phí, đầu tư dễ ăn.

Cách chọn ví EVM phù hợp với nhu cầu

• Cân bằng giữa an toàn và tiện lợi: Ví nóng như MetaMask, Trust Wallet rất tiện lợi để giao dịch nhanh nhưng mức độ an toàn không bằng ví lạnh. Ví lạnh như Ledger, Trezor phù hợp để lưu trữ tài sản lớn, nhưng thao tác chậm hơn.
• Xem ví có hỗ trợ các blockchain và token cần thiết không: Nếu chỉ dùng mạng EVM như Ethereum, BNB Chain, Polygon thì gần như ví nào cũng đáp ứng được. Còn nếu anh em còn cần quản lý BTC, SOL hoặc XRP thì nên chọn ví đa chuỗi như Trust Wallet, Web3 OKX Wallet,...
• Xem các tính năng đi kèm có phù hợp không: Một số ví có tích hợp swap token, staking, trình duyệt dApp hoặc quản lý NFT trực tiếp trong ví. Nếu cần dùng, hãy ưu tiên ví như MetaMask hoặc Coinbase Wallet để có trải nghiệm trọn vẹn.

Cách lấy địa chỉ ví EVM

Địa chỉ ví EVM được cấp khi anh em tạo một ví EVM mới. Quy trình lấy địa chỉ ví EVM cho 2 ví phổ biến nhất hiện tại là MetaMask và Trust Wallet như sau.

Với MetaMask

• Bước 1: Đăng nhập vào ví MetaMask. Chọn blockchain, có thể chọn Ethereum hoặc Binance Smart Chain

• Bước 2: Chọn copy địa chỉ ví dưới tên account, đây chính là địa chỉ ví EVM của anh em

Với Trust Wallet:

• Bước 1: Truy cập vào Trust Wallet. Chọn biểu tượng “Your addresses” trên ví
• Bước 2: Nhập “Ethereum” để chọn blockchain Ethereum. Sau đó, copy địa chỉ ví bên dưới, đây chính là địa chỉ ví EVM.

FAQ

Ví EVM có an toàn không?

Có, nếu anh em sử dụng đúng cách.

Có thể sử dụng một ví EVM cho nhiều blockchain EVM không?

Hoàn toàn được. Một ví EVM duy nhất (cùng seed phrase) có thể dùng chung địa chỉ trên nhiều mạng như Ethereum, BNB Chain, Polygon, Arbitrum…

Ví EVM có dùng được cho Bitcoin không?

Không. Ví EVM như MetaMask không hỗ trợ lưu trữ & giao dịch BTC gốc.

Ví EVM nào tốt nhất cho người mới?

MetaMask & OKX Web3 Wallet phù hợp cho người mới dùng điện thoại, giao diện đơn giản, hỗ trợ nhiều coin và có sẵn nhiều tiện ích như staking, swap, lưu NFT.

Nên dùng ví EVM nóng hay ví lạnh?

Ví nóng phù hợp cho giao dịch thường xuyên, số tiền nhỏ. Ví lạnh phù hợp để lưu trữ lâu dài, bảo mật cao. Nên lựa chọn theo nhu cầu.

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!