Cầu nối blockchain là gì? So sánh các blockchain bridge nổi bật

Blockchain Bridge là một giao thức kết nối hai blockchain riêng biệt, cho phép chúng tương tác và trao đổi tài sản hoặc dữ liệu. Khi coin/token được gửi qua bridge, tài sản gốc trên chuỗi nguồn sẽ bị khóa và bên chuỗi đích sẽ phát hành một token đại diện (wrapped token) cho tài sản đó.  

Bài viết này Block24 sẽ cùng anh em tìm hiểu chi tiết cách thức hoạt động của Blockchain Bridge, các loại cầu nối phổ biến, ưu nhược điểm và cách sử dụng chúng sao cho an toàn và hiệu quả.

Blockchain Bridge là gì?

Blockchain Bridge, cross-chain bridge hay cầu nối chuỗi khối, là một giao thức trung gian cho phép anh em chuyển tài sản số, dữ liệu hoặc lệnh giữa hai blockchain khác nhau, vốn dĩ không tương thích trực tiếp. 

Nói đơn giản, bridge giống như “trạm trung chuyển” giúp anh em “gửi đồ” từ mạng Ethereum sang BNB Chain, từ Solana qua Arbitrum, v.v mà không cần phải bán token rồi mua lại ở chain khác, từ đó tiết kiệm thời gian, chi phí và rủi ro trượt giá.

Lược sử phát triển cầu nối blockchain

Cách hoạt động của bridge

Để hiểu vì sao Blockchain Bridge lại quan trọng đến vậy trong crypto, anh em cần nắm rõ cách chúng hoạt động. Mỗi cây cầu (bridge) có cơ chế riêng để đảm bảo tài sản được chuyển từ blockchain này sang blockchain khác an toàn và nhất quán, dù hai hệ thống đó hoàn toàn khác nhau về cấu trúc.

Lock-mint mechanism

Đây là cơ chế phổ biến nhất của cross-chain bridge. Tài sản được lock ở chain A và mint token đại diện ở chain B. Cơ chế này tạo ra wrapped token trên chain đích như một “giấy nợ” đảm bảo có tài sản thật khóa ở chain nguồn. 

Ưu điểm của lock-mint là tương đối đơn giản và có thể áp dụng cho hầu hết các loại token. Nhược điểm là anh em phải tin tưởng đơn vị giữ tài sản khóa, nếu bên giữ khóa bị hack hoặc gian lận, wrapped token sẽ mất giá trị.

Cơ chế burn & release

Cơ chế burn & release thực chất là bước ngược lại của lock-mint. Tức là khi anh em muốn rút tài sản về chain gốc, cầu nối sẽ đốt (burn) lượng wrapped token anh em trả lại trên chain đích, đồng thời giải phóng (release) lượng tài sản gốc tương ứng ở chain nguồn để hoàn trả anh em.

Quá trình burn & release đảm bảo tài sản không bị “nhân bản” khi di chuyển qua lại giữa các chain. Mỗi khi một token đại diện bị burn, bản gốc mới được phép unlock. Điều này duy trì tỷ lệ 1:1 giữa token cầu nối và tài sản gốc trong lưu thông.

Giao thức xác thực và quản lý tài sản

Điểm mấu chốt làm nên sự khác biệt giữa các cầu nối nằm ở cách chúng xác thực giao dịch cross-chain và quản lý tài sản ký quỹ. Quá trình này đòi hỏi một giao thức thông điệp xuyên chuỗi (cross-chain messaging protocol) an toàn.

Hiện nay, có một số cách tiếp cận chính để xác thực và chuyển thông điệp giữa hai chain trong hệ thống cầu nối:

• Chứng thực tập trung (Notary scheme): Một máy chủ hoặc nhóm nhỏ theo dõi chain nguồn và ký xác nhận giao dịch để gửi sang chain đích. Ví dụ Binance Bridge.
• Đa chữ ký hoặc ủy ban phi tập trung: Nhiều validator độc lập cùng xác minh và cần đạt đồng thuận (ví dụ 2/3 chữ ký). Giảm rủi ro tập trung nhưng vẫn có thể bị thông đồng. Ví dụ Wormhole (13/19 guardian), Polygon Bridge.
• Mô hình kết hợp (Hybrid): Dùng blockchain riêng hoặc cấu trúc nhiều lớp để xác thực. Ví dụ Axelar dùng validator chuỗi riêng PoS, LayerZero dùng Oracle + Relayer tách biệt.

Ngoài xác thực giao dịch, cầu nối phải quản lý an toàn kho tài sản ký quỹ, hay những coin/token bị khóa. Đây là điểm tập trung rủi ro, nếu kho này bị tấn công, tài sản thế chấp mất, các wrapped token sẽ tụt giá trị. Thống kê Token Terminal năm 2022 cho thấy phần lớn các vụ hack DeFi lớn đều nhắm vào điểm lưu trữ tài sản tập trung này của cầu nối. 

Tại sao cần Blockchain Bridge trong hệ sinh thái crypto?

Giới hạn của blockchain đơn lẻ

• Hạn chế khả năng tương tác: Smart contract trên Ethereum không thể dùng dữ liệu hoặc tài sản từ Solana, và ngược lại.
• Phân mảnh thanh khoản và người dùng: Mỗi chain như một “vương quốc riêng”, khiến tài sản bị kẹt cứng trong hệ sinh thái đóng, người dùng không có hội tiếp cận hoặc chuyển tài sản sang chain khác.
• Không tối ưu công nghệ: Không có chain nào hoàn hảo, có chain rẻ, có chain nhanh, có chain bảo mật. Nếu không kết nối, anh em buộc phải đánh đổi hoặc thao tác thủ công qua CEX, vừa tốn phí, vừa rủi ro.

Nhu cầu kết nối chuỗi và mở rộng hệ sinh thái

• Tối ưu trải nghiệm và chi phí: Bridge giúp anh em linh hoạt chuyển tài sản giữa các chain tùy mục đích. Ví dụ, gửi USDT từ Ethereum sang BNB Chain để tiết kiệm phí giao dịch, rồi quay lại khi cần. Điều này mang lại trải nghiệm mượt và tiết kiệm hơn hẳn.
• Kết hợp thế mạnh các chain: Mỗi chain có ưu điểm riêng, Ethereum mạnh về DeFi, Solana phù hợp cho game/NFT, Arbitrum rẻ và nhanh cho dApp,... Nhờ bridge, người dùng và dApp có thể kết hợp các điểm mạnh đó trong một quy trình liền mạch.
• Mở rộng thanh khoản và thị trường: Cầu nối giải phóng tài sản đang “mắc kẹt” trên các chain riêng lẻ, giúp dòng vốn chảy giữa các hệ sinh thái. 
• Thúc đẩy sáng tạo trong DeFi và dApp: Bridge là nền tảng để xuất hiện các ứng dụng mới như yield aggregator đa chuỗi, DEX cross-chain hoặc công cụ tài chính phức hợp tận dụng tài sản trên nhiều blockchain.

Ví dụ về Bridge phổ biến

Portal (Wormhole Bridge) là sản phẩm của Wormhole Network, một trong những cầu nối đa chuỗi phổ biến nhất hiện nay. Bridge này được nhiều dự án DeFi và NFT sử dụng, trong đó có Uniswap dùng cho quản trị cross-chain. Theo DefiLlama, tổng khối lượng giao dịch tích luỹ qua Portal đã đạt hơn 14 tỷ USD, tính tới tháng 7/2025.

Ngoài ra, LayerZero & Stargate cũng là giao thức kết nối omnichain sử dụng ultra light node giúp các DApp giao tiếp giữa nhiều blockchain hiệu quả. Stargate là ứng dụng nổi bật xây trên LayerZero, cho phép chuyển native token giữa các chain mà không cần wrapped.

Các loại Blockchain Bridge phổ biến hiện nay

Ưu và nhược điểm của Blockchain Bridge

Lợi ích và tiềm năng đầu tư mảng bridge

• Tối ưu hiệu quả sử dụng vốn: Tài sản không bị “mắc kẹt” trên một chain, mà di chuyển linh hoạt đến nơi cần thanh khoản. Theo Chainalysis, trung bình mỗi tháng có tới 1.5-3 tỷ USD luân chuyển qua bridge trong năm 2023 - 2024.
• Thúc đẩy DeFi đa chuỗi: Giúp người dùng farm, swap, tìm lợi suất tốt nhất trên nhiều chain, dApp dễ mở rộng cho lượng người dùng lớn hơn
• Tăng tính linh hoạt: Người dùng chọn chain phù hợp nhu cầu (phí rẻ, nhanh), còn nhà phát triển có thể xây app hoạt động trên nhiều chain.
• Kết nối toàn bộ hệ sinh thái crypto: Bridge giúp DeFi, NFT, GameFi, DAO,… hoạt động liền mạch như một mạng thống nhất, mở đường cho mass adoption và ứng dụng thực tế trong doanh nghiệp.

Những rủi ro và lỗ hổng bảo mật thường gặp

• Tấn công 51% hoặc lỗi finality chuỗi nguồn:  Vấn đề này Vitalik Buterin đã nhắc tới nhiều lần. Khi anh em chuyển tài sản từ chain A sang chain B qua cầu nối, chain B sẽ unlock tài sản sau khi xác nhận giao dịch bên A. Nhưng nếu chain A bị tấn công kiểu 51% hoặc bị rollback thì chain B vẫn giữ tài sản đã mở khóa, dẫn đến tình trạng lặp chi (double spending).
• Lỗ hổng smart contract: Hợp đồng thông minh điều khiển cầu nối có thể chứa bug logic hoặc điều kiện kiểm tra lỏng lẻo. Ví dụ, vụ Nomad Bridge (2022) mất khoảng 190 triệu USD do lỗi cấu hình hàm hash cho phép bất kỳ ai xác nhận giao dịch giả mạo và rút tiền.
• Rủi ro từ private key và multisig: Nếu khóa riêng của signer bị lộ hoặc hacker chiếm được đa số multisig, tài sản có thể bị rút sạch. Ronin Bridge (Axie Infinity) từng mất tới 600 triệu USD do hacker chiếm 5/9 validator.
• Tấn công vào cơ chế xác thực cross-chain: Hacker có thể giả mạo proof hoặc tạo giao dịch lừa chain đích tin rằng tài sản đã được gửi. 
• Lừa đảo người dùng (phishing, cầu nối giả): Hacker tạo website giả mạo hoặc cầu nối dỏm để đánh lừa người dùng cấp quyền ví hoặc chuyển tài sản.

Các vụ hack bridge và bài học rút ra

So sánh các giải pháp Blockchain Bridge nổi bật

ChainBridge, Wormhole, LayerZero, Axelar

Các tiêu chí để đánh giá bridge tốt

• Bảo mật và độ tin cậy: Ưu tiên cầu nối chưa từng bị hack hoặc đã xử lý minh bạch các sự cố. Có audit kỹ lưỡng, vận hành ổn định, không hay bị lỗi hoặc dừng dịch vụ.
• Phạm vi hỗ trợ: Hỗ trợ nhiều blockchain, nhiều loại tài sản (token, dữ liệu, NFT), tương thích tốt với các hệ sinh thái lớn.
• Tốc độ giao dịch: Thời gian chuyển tài sản nhanh, lý tưởng dưới vài phút, đồng thời vẫn đảm bảo độ an toàn cao.
• Chi phí hợp lý: Phí dịch vụ thấp hoặc chỉ thu gas fee. Cạnh tranh tốt với sàn CEX.
• Trải nghiệm người dùng: Giao diện dễ dùng, hướng dẫn rõ ràng, quy trình đơn giản, có hỗ trợ khi gặp lỗi giao dịch.
• Tính năng mở rộng: Hỗ trợ swap khi bridge, truyền thông điệp cross-chain, xử lý hợp đồng thông minh đa chuỗi, tương thích appchain hoặc NFT.

Làm sao để sử dụng Blockchain Bridge an toàn?

Hướng dẫn từng bước sử dụng bridge

• Bước 1: Tìm hiểu xem có cầu nối nào hỗ trợ cặp chain và token anh em cần chuyển. Ưu tiên cầu nối chính thức hoặc uy tín. Trong hướng dẫn này mình chọn Portal bridge của Wormhole

• Bước 2: Kết nối ví. Portal có hỗ trợ nhiều loại ví để anh em lựa chọn

• Bước 3: Chọn blockchain nguồn, blockchain đích và token tương ứng muốn bridge. Ở ví dụ này mình chọn chain nguồn là Ethereum, chain đích là Solana. Token muốn bridge là ETH sang WETH

• Bước 4: Nhập số lượng token muốn bridge

• Bước 5: Kiểm tra thông tin giao dịch, bao gồm lượng token chuyển tới chain đích, thời gian giao dịch thành công. Anh em có thể chuyển sang route khác nếu muốn. Sau đó chọn “Confirm transaction”

Lưu ý bảo mật và các bước kiểm tra trước khi chuyển token

• Chỉ dùng cầu nối uy tín, đã được audit: Ưu tiên các bridge lớn như Wormhole, LayerZero, Axelar, cầu chính thức từ dự án. Tránh bridge ít tên tuổi vì rủi ro cao.
• Xác nhận kỹ trong ví: Trước khi approve hoặc xác nhận giao dịch, hãy kiểm tra contract, token, địa chỉ ví đích.
• Theo dõi giao dịch trên explorer: Sau khi chuyển, kiểm tra trạng thái txn trên cả hai chain. Nếu bị chậm quá lâu, liên hệ kênh media chính thức của dự án để được hỗ trợ.
• Cập nhật tin tức trước khi chuyển: Luôn kiểm tra thông báo từ blockchain bridge (X, Discord, blog). Tránh gửi tiền lúc cầu đang bảo trì hoặc gặp trục trặc.
• Để ý phí và tỷ giá: Với các cầu dùng AMM, kiểm tra tỷ lệ nhận token, slippage và phí ẩn. Nếu thấy chênh lệch quá lớn, nên chờ pool hồi lại hoặc chuyển ít hơn.

FAQ

Blockchain Bridge là gì và có an toàn không?

Blockchain Bridge là công cụ cho phép chuyển tài sản hoặc dữ liệu giữa các chuỗi khác nhau. Blockchain bridge  không an toàn tuyệt đối, mức độ bảo mật tùy vào từng dự án.

Có nên sử dụng bridge để chuyển tài sản cross-chain?

Có, nếu anh em thật sự có nhu cầu sử dụng tài sản đa chain và chấp nhận rủi ro đi kèm.

Cầu nối nào đáng tin cậy và phổ biến nhất hiện nay?

Một số cầu nối đáng tin cậy hiện nay gồm: Wormhole, LayerZero/Stargate, Bridge chính thức của chain (ví dụ Superchain & Superbridge) hoặc Chainlink CCIP.

Bridge có thể bị hack không và làm sao hạn chế rủi ro?

Có thể bị hack. Để giảm rủi ro, anh em nên:

• Dùng cầu nối uy tín, đã được audit và nhiều người sử dụng.
• Chia nhỏ giao dịch, tránh chuyển toàn bộ tài sản cùng lúc.
• Theo dõi tin tức bảo mật trước khi dùng.
• Rút ngắn thời gian giữ token wrapped, sử dụng xong thì rút về chain gốc.

Phí sử dụng blockchain bridge là bao nhiêu?

• Phí gas trên chain nguồn và đích: Tùy chain, ví dụ Ethereum có thể $5-$20, Solana khoảng $0.001,....
• Phí dịch vụ của cầu nối: Stargate khoảng 0.06%, Celer cBridge khoảng 0-2%, Polygon Bridge và Wormhole thường miễn phí dịch vụ. Lưu ý, fee có thể thay đổi theo thời gian thực.

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!